Edimborgh

Da Wikipedia.
Vos an lenga piemontèisa
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.


Edimborgh
      
Stat:

Regn Unì

Coordinà: Latitudin: 55° 57′ 11′′ N
Longitudin: 3° 11′ 20′′ O

Mostra an sla carta
Autëssa: 47 m s.l.m.
Surfassa: 264 km²
Abitant: 464.990 (2014)
CAP: EH1-EH13
Prefiss tel.: 0131


Sit istitussional

Edimborgh (Edinburgh an anglèis; Dùn Éideann an scossèis) a l'é na sità dël Regn Unì, capital dla Scòssia.
A l'ha na popolassion ëd 477.600 abitant, apopré 1.250.000 s'as conta ëdcò tuta l'àrea urban-a. A coata na surfassa ëd 259 chilòmeter quàder.

Stranòm[modìfica | modifiché la sorgiss]

Edimborgh a l'é stranomà l'Atene dël nòrd e la Veja an-neirà.

Ël teritòri[modìfica | modifiché la sorgiss]

Ël teritòri, fàit ëd colin-e e 'd valade, a conferiss a la sità na strutura motobin varià.

Ij quarté[modìfica | modifiché la sorgiss]

La sità veja e la sità neuva[modìfica | modifiché la sorgiss]

Old Town e New Town a son ëstàite diciairà patrimòni mondial ëd l'UNESCO dël 1995.

Leith[modìfica | modifiché la sorgiss]

Dal sécol ch'a fa XIV, ël pòrt ëd mar d'Edimborgh a l'é Leith, a tre chilòmeter a nòrd-est dal sènter. A l'é restà indipendent, con sò pròpe consèj munissipal, fin-a a j'agn 1920, cand a l'é stàit gionzù a la sità.
An declin apress la sconda guèra mondial, ël quarté a l'é stàit arnovà a parte da la fin dj'agn 1980.

Stòria[modìfica | modifiché la sorgiss]

Dël sècol ch'a fa XII Edimborgh a l'é slargasse, cand ël re Dàvid I a riuniva soa cort al castel e a l'ha fondà l'abassìa ëd Holyrood.

Da la mità dël sécol ch'a fa XV, Edimborgh a l'é stàit ël sènter polìtich dë Scòssia. L'ancoronassion ëd Giaco II, ch'a l'ha regnà dal 1437 al 1460, a l'é dësrolasse a l'abassìa ëd Holyrood e ël parlament ëscossèis a tnisìa soe ciambree ant ël Tolbooth ëd High Street o al castel.

Dël sécol ch'a fa XIX la popolassion a l'é quadruplicà, për rivé a 400000 abitant.

Apress la sconda guèra mondial la sità a l'ha conossù n'arnovament coltural, con la creassion dël 1947 dël Festival antërnassional d'Edimborgh e dël Fringe.

Conomìa[modìfica | modifiché la sorgiss]

L'anflassion a Edimborgh a l'é dël 3,1%. La disocupassion a l'é al 3,6%.
Ël rédit medi anual a l'é ëd 26848 sterlin-e.

Traspòrt[modìfica | modifiché la sorgiss]

Ël reopòrt d'Edimborgh a resta a 13 chilòmeter a est ëd la sità.
La stassion prinsipal a l'é cola ëd Waverley. A-i é ëdcò cola ëd Haymarket.

Aministrassion[modìfica | modifiché la sorgiss]

Ël consèj comunal d'Edimborgh as radun-a a le City Chambers, an High Street. A l'é elegiù a sufrage universal për un mandà 'd 4 agn.

Leu d'anteresse[modìfica | modifiché la sorgiss]

Cese[modìfica | modifiché la sorgiss]

Musé e galarìe[modìfica | modifiché la sorgiss]

Manifestassion[modìfica | modifiché la sorgiss]

Vardé ëdcò[modìfica | modifiché la sorgiss]

Sità binele[modìfica | modifiché la sorgiss]

Ël castel

Edimborgh a l’é binelà con:

Anliure esterne[modìfica | modifiché la sorgiss]