Giambattista Suardi

Da Wikipedia.
Vos an lenga piemontèisa
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

Matemàtich.
Ël cont Giambattista Suardi a l'era nà a Bressia ai 9 ëd gené 1711, dal cont Fabrissi, ch'a vnisìa da na famija nòbil e rica dla sità. Ël pare a l'ha faje fé djë studi sota ij mej magìster ch'a-i ero antlora an sità. A l'ha tòst dësvlupà doe ëd soe grande passion, ch'a l'han compagnalo për tuta la vita: le litre e la mùsica, e l'ha amprendù a soné vàire strument a fià, dont a-j piasìa dzortut l'òboe.

Trattenimenti matematici, 1764

Dël 1731 a l'ha tramudà a Pàdoa, pr'ëstudié drit an cola università, conforma al vorèj ëd sò pare. A l'é dotorasse vers la mità dël 1733. An coj agn a l'ha dzortut frequentà le lession dël fìsich e matemàtich Giovanni Poleni.
Chità Pàdoa, a l'ha seghità a vive con la famija, an coltivand ij sò studi preferì. A travajava dzortut da sol, ma ëdcò an colaborassion con ij matemàtich Fortunato da Bressia e Federigo Sanvitali.
Për ij sò problema ëd salute a l'ha dovù bandoné l'òboe për passé ël violin.

Dlë dzèmber 1754 a l'é mòrtie sò pare e Suardi a l'ha decidù ëd fé un viage për rancontré vàire matemàtich avosà dij sò temp. A l'é stàit a Venessia, peui a Pàdoa për vëdde torna Poleni, a Bològna, andoa a l'ha frequentà Matteucci, e peui a Milan. Na maladìa a l'ha obligalo a torné a Bressia prima dël temp.
Apress a l'é mariasse con na nobildòna venessian-a, Cecilia Curti, e a l'ha avù doe masnà, un mas-cc e na fumela.

A la fin dël 1766 Suardi a l'é vnù malavi e a l'é mòrt ai 2 ëd mars 1767.

La piuma geométrica[modìfica | modifiché la sorgiss]

Suardi a l'ha anventà na piuma geométrica për dissegné curve sicloidaj.
A cost utiss a son anspirasse dij costrutor dël Set-sent e dl'Eut-sent për na serie d'angign, da apliché al tornio o indipendent, ch'a podìo dissegné o gravé curve sicloidaj con gran precision e varietà ëd forme.

Euvre prinsipaj[modìfica | modifiché la sorgiss]

Nuovi instrumenti per la descrizione etc.(Acta Eruditorum, 1761)
  • Nuovi istromenti per la descrizione di diverse curve antiche e moderne (Bressia, scrivù antra 'l 1736 e 'l 1747, publicà dël 1752). Suardi a l'avìa ancaminà a scrive cost'euvra an latin, a forma 'd diàlogh, ma tòst a l'é passà al volgar, an voltand le part già scrivùe.
  • Trattenimenti matematici (Bressia, 1764)
  • Vir ad uxorem (n'elegìa an latin)