Gianfranco Cimmino

	Vos an lenga piemontèisa
	Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

Matemàtich italian.
Gianfranco Cimmino a l'era nà a Nàpoli ai 12 ëd mars dël 1908 e a l'é mòrt a Bològna ai 30 ëd maj dël 1989.
Sò pare Francesco a l'era n'arnomà orientalista e studios dël sànscrit; soa mare a vnisìa da n'arnomà famija aristocràtica ëd Noara, ij Gibellini Tornielli Boniperti.

Soa cariera[modìfica | modifiché la sorgiss]

Cimmino a l'é laureasse dël 1927 a l'Università ëd Nàpoli, con Mauro Picone, dont a l'é stàit un dij prim ëstudent. Dël 1928 a l'é vnù assistent ëd Picone an Geometrìa analìtica. Lìber ansegnant dël 1931, a l'é stàit ancarià dij cors d'Anàlisi superior e ëd Geometrìa analìtica fin-a al 1938, cand a l'ha vagnà na cadrega d'Anàlisi matemàtica a l'Università ëd Càliari.

Dël 1939 a l'ha tramudà ëd fasson definitiva a l'Università ëd Bològna, a la cadrega d'Anàlisi matemàtica.

Ant ël cors ëd soa longa cariera, Cimmino a l'ha vagnà tanti premi e distinsion.
An dzorpì, a l'ha ocupà ëd posission ëd responsabilità a l'Università ëd Bològna (a l'é stàit présside dla facoltà ëd Siense për vàire agn), a l'INdAM e a l'UMI.

Sò travaj[modìfica | modifiché la sorgiss]

La produssion sientìfica ëd Cimmino, ch'a coata un perìod ëd sessant'agn, a consist ëd set lìber (për la pì part ëd nòte dij sò cors), sinquatesses artìcoj (an italian, alman, fransèis e anglèis) e vàire travaj minor (dont dj'armembranse e dij travaj ëd divulgassion dla matemàtica). Sò prim artìcol a l'é stàit publicà dël 1928; ël darié dël 1990, apress soa mòrt.
A l'é stàit ëdcò autor ëd senten-e 'd recension për ël Zentralblatt für Mathematik, la pì part an alman.

A l'ha dàit ëd contribussion amportante a la teorìa dj'equassion diferensiaj parsiaj, dzortut cole linear, e a d'àutre branche dl'anàlisi.
A l'é stàit ël prim matemàtich a studié ël problema ëd Dirichlet con condission a la bordura generalisà.

A l'é stàit autor ëd sinch o ses artìcoj ant l'anàlisi numérica, camp anté ch'a l'ha ancaminà a travajé a l'Anstitù Nassional për j'Aplicassion dël Càlcol. An particolar a l'ha travajà an sij cont matriciaj. Soa contribussion pì amportanta ant ës camp-sì a l'é l'elegant métod iterativ pr'arzòlve ij sistema linear algébrich ch'a pòrta sò nòm, publicà dël 1938.

Àutri argoment ch'a l'ha tratà a son ëstàit ël càlcol dle variassion, la geometrìa diferensial, le fonsion conforme e scasi-conforme, jë spassi vetoriaj topològich, la teorìa dj'ultra-distribussion.

A pòrto sò nòm[modìfica | modifiché la sorgiss]