Simon-Pero

Da Wikipedia.
Vos an lenga piemontèisa
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

Simon a l'era un ëd j'apòstoj ëd Gesù ëd Nàsaret.

Nassù a Betsàida, an Galilea, a l'era marià e a fasìa ël pëscador an sël lagh ëd Tiberìad.
A stasìa a Cafàrnao con sò frel Andrea cand a l'é stàit ciamà da Gesù.

Apress l'arsinon ëd Cana e na pësca miracolosa a l'ha pì nen chità Gesù e a l'ha fàit part dla cita partìa dij sò favorì, ansema con Gioann e Giaco. A l'ha donca assistù a j'episòdi pì amportant ëd l'atività ëd Gesù.

Dotà d'un caràter fogos e passionà, a l'ha arconossù an Gesù ël Crist, ël Fieul ëd . A l'é për via ëd costa confession, avnùita a Cesarea ëd Filip, che Gesù a l'ha ciamalo Pero (Kephas, visadì pera, ròch) e a l'ha atribuije un ròl privilegià trames a j'apòstoj. A l'ha faje la promëssa d'afideje le ciav dël Regn dij Cej e a l'ha daje ël podèj ëd gropé e dësgropé.

A l'arestassion ëd Gesù, Pero a l'ha arnegalo.
Cand Marìa ëd Màgdala a l'ha fàit sircolé la vos dla tomba veuida, Pero a l'é andàit fin-a a là con Gioann e a l'ha constatà ch'a-i ero mach pì ij linseuj dla sepoltura e ël sudari.

Dj'anformassion an sël ròl ëd Pero ant ël colege apostòlich e su soa atività missionaria as peulo trovesse ant ij prim dódes capìtoj dël lìber dj'At d'apòstoj e ant la litra ëd Pàul ai Galat. An particolar:

A smija che l'atività evangelisatris ëd Pero as sia dësrolasse dzortut ant l'ambient ebreo.

A l'é stàit missionari a Antiòchia e a Roma.
A l'é Giròni che, an De viris illustribus, a parla ëd chiel tanme prim responsàbil dla cesa d'Antiòchia. Cand Pero a l'é rivà a Roma, ambelelà a-i era già na comunità cristian-a, fondà as sa nen da chi.

La tradission cristian-a antica a arferiss a Pero l'evangeli ëd March, ant ël sens che l'apòstol a l'ha fornì a l'autor gran part ëd j'anformassion; Carmignac a l'ha ëdcò sot-lignà la possibilità che Pero a na sia l'autor.

Ël martiri ëd Pero a l'é confirmà da na tradission motobin antica. A l'é avnùit sota Neron, a l'é stàit crocifiss con la testa an bass. L'ann a l'é nen sigur, ma a dovrìa esse vers ël 64.