Component eletrònich
Un component eletrònich a l'é n'element base ëd minca circuit eletrònich, dovrà për gestì ël fluss dj'eletron o dij camp eletromagnétich. A esisto component passiv (che a consumo nen energìa) e ativ (che a la género o amplìfico). Costi element a son essensiaj për ël fonsionament ëd dispositiv modern com smartphone, computer, e sistema d'automassion.
Stòria
[modìfica | modifiché la sorgiss]Ij prim component eletrònich a son ëstàit dësvlupà ant j'inissi dël sécol XX, con l'antrodussion dle vàlvole termoiòniche (o tub a veuid), dovrà për radio e telefonìa. Ant ël 1947, ij laboratòri Bell Labs a l'han anventà ël transistor, arvolussionand l'eletrònica. Ant j'agn Sincanta-Sessanta, lë svilup dij circuit integrà (IC) da part ëd Jack Kilby e Robert Noyce a l'ha permëttù la miniaturisassion dij sistema eletrònich.
Classificassion
[modìfica | modifiché la sorgiss]Ij component eletrònich as divido an:
Component passiv
[modìfica | modifiché la sorgiss]- Resistor: Lìmita ël fluss ëd corent.
- Capacitor: Memorisa energìa an camp eletròstatich
- Indutor: Memorisa energìa an camp magnétich.
- Trasformator: A varia la tension o la corent.
Component ativ
[modìfica | modifiché la sorgiss]- Dìod: A përmet ël passagi ëd corent ant na sola diression.
- Transistor: Amplìfica o ch'a smòrsa ël signal.
- Circuit integrà: Combinassion ëd component an sl'istess cip.
- Microprocessor: Servissi për l'elaborassion dij dat.
| Component | Sìmbol | Fonsion |
|---|---|---|
| Resistor | 
|
Resistensa |
| Capacitor | 
|
Caria eletròstatica |
| Transistor | 
|
Amplificassion |
Aplicassion
[modìfica | modifiché la sorgiss]Ij component eletrònich a son dovrà an:
- Eletrònica ëd consum: Smartphone, tablet, televisor.
- Telecomunicassion: Antene, router, satélite.
- Automobilìstica: Sistema ëd navigassion, sensor ëd pression.
- Andustria: Contròl ëd process, robòt.
- Medzin-a: Pacemaker, strument ëd diagnostica.
Amportansa
[modìfica | modifiché la sorgiss]Ij component eletrònich a son ël cheur dla tecnologìa moderna, përmëttend la costrussion ëd sistema sempe pì cit, eficent e polivalent. Soa evolussion a l'ha abilità l'era dij IoT, dij dispositiv portàbij, e dle energìe renovàbij.
Arferiment
[modìfica | modifiché la sorgiss]- Horowitz, P., & Hill, W. (2015). The Art of Electronics. Cambridge University Press.
- Boylestad, R. (2016). Electronic Devices and Circuit Theory. Pearson.
- Riordan, M. (1997). Crystal Fire: The Invention of the Transistor. Norton.