Corse automobilìstiche
Le corse automobilìstiche a son competission spòrtive anté che dle vitura a garegio për velocità, resistensa, o abilità técnica an sircuit, stra, o piste speciaj. A son organisà con régole strèite e a comprendo vàire dissipline, da la Formula 1 a le corse 'd durà, mostrand ël progress tecnològich e la passion motorìstica. An Piemont, le corse a l'han un valor stòrich, grassie a l'arputassion ëd Turin coma capital dl'automòbil italian-a e a la presensa 'd marche com la FIAT e l'Alfa Romeo.
Stòria
[modìfica | modifiché la sorgiss]Le prime corse automobilìstiche a son nassùe an Euròpa a la fin dël sécol XIX, con event com la Parigi-Rouen 1894. An Piemont, l'industria automobilìstica a l'ha dàit n'ampuls a cost spòrt: dël 1895, ël prim Gir automobilìstich d'Italia a l'ha tocà Turin, sità ch'a l'é dventà un sènter d'inovassion. Ant j'ani '20 e '30, le corse an salita (es. Aosta-Gran San Bernardo) e ij sircuit urban (es. Circuito del Valentino a Turin) a atiravo pilòt e fabricant. Dòp la guèra, le corse a son evolusse con la nàssita dle competission internassionaj coma ël Campionà Mondial ëd Formula 1 (1950).
Sòrt ëd corse
[modìfica | modifiché la sorgiss]Formula 1: Competission d'élite con vitura monopòst avansà, part ëd la cultura global.
Rally: Corse an stra normaj o sterà, com ël Rally ëd Sanrem o ël Rally del Piemonte.
Durà: Gare longhe coma le 24 Ore ëd Le Mans, anté che le squadre a deuvro vàire pilòt.
Corse stòriche: Event com ël Gran Premio Storico di Torino, con viture d'epoca.
Corse an salita: Sfide contra ël temp an stra montagnose, com la Coppa della Consuma.
Strutura e régole
[modìfica | modifiché la sorgiss]Minca dissiplin-a a l'ha soe norme:
- Sircuit: Design sicur con curve, retilini, e aree ëd servissi (box).
- Viture: Specìfiche técniche për minca categoria (potensa, péis, aerodinàmica).
- Pilòt e squadre: License speciaj e strategìa ëd gara (cambe ëd gome, carburant).
- Arbitrage: Contròl dij rispet dle régole e penalità për infrassion.
Përsonalità piemontèise
[modìfica | modifiché la sorgiss]Carlo Biscaretti di Ruffia: Fondator ëd la FIAT e promotor dël prim Giro d'Italia automobilìstich.
Vincenzo Lancia: Fondator ëd la Lancia, marca arnomà për soe viture da corsa ant j'ani '50.
Giovanni Agnelli: Stòrich pressident ëd la FIAT, ch'a l'ha sostenù le corse coma strument ëd marketing.
Técniche e stratégie
[modìfica | modifiché la sorgiss]Ij sucess ant le corse a dipendo da:
- Guida agressiva ma precisa: An particolar ant le curve sarà.
- Gestion dij temp: An coordinassion con l'equipagi për ij cambi ëd gome e carburant.
- Anàlisi dij dat: Usagi ëd sensor e software për amelioré le prestassion.
- Psicologìa: Manten-e la concentrassion ant le situassion ëd stress.
Arferiment
[modìfica | modifiché la sorgiss]La stòria dle corse piemontèise a l'é documentà ant j'archivi dël MAUTO, ant le publicassion ëd la FIAT, e ant jë studi dël Politécnico ëd Turin. J'event atual a son tratà da giornaj locaj coma La Stampa.