Gran Muraja dla Cina
La Gran Muraja dla Cina a l'é na serie ëd fortificassion ch'a traverso le frontiere setentrionaj stòriche dla Cin-a, costruìa për protege ij teritòri cinèis da j'anvasion dij popoj nòmad. A l'é un-a dle costrussion pì avosà dël mond e a fa part dël Patrimòni Mondial ëd l'UNESCO dal 1987.
Stòria
[modìfica | modifiché la sorgiss]- Dinastìe Antiche
La costrussion a ancamin-a dël sécol VII a.C. sota la dinastìa Zhou, ma a l'é stàit l'imperator Qin Shi Huang (dinastìa Qin, 221-206 a.C.) a unifiché le muraje esistente për creé un sistema ëd difèisa unificà. Durant la dinastìa Han (206 a.C.–220 d.C.), la muraja a l'é slongasse fin a l'Asia Sentral.
- Dinastìa Ming
La part pì amportanta dla muraja visìbil ancheuj a l'é stàita costruìa ant la dinastìa Ming (1368–1644). Con na lunghëssa ëd 8.850 km, a l'ha ancludù tor ëd vardia, caserme, e sistema ëd signal.
Costrussion
[modìfica | modifiché la sorgiss]- Material: Pera, mon, tèra batùa, e bòsch. Ant la dinastìa Ming, as dovravo mon cheuit con farin-a ëd ris.
- Técniche: Ovrié militar e paisan a l'han travajà sota condission estreme. A l'han dovù tramudé material a man o con cavaj.
- Dimension: Autëssa média ëd 6-7 méter, larghëssa ëd 4-5 méter.
Part Amportante
[modìfica | modifiché la sorgiss]- Badaling: La session pì visità, davzin a Pechin.
- Mutianyu: Arstruturà ant j'agn '80, con vista panoràmica.
- Jiankou: Session panoràmica, amà dij fotògraf.
- Tor ëd Guardia: Pi ëd 25.000 tor ëd signal a lus e fum.
Amportansa Coltural
[modìfica | modifiché la sorgiss]- Sìmboj: A rapresenta la resistensa e l'ingegnosità dël popol cinèis.
- Turism: Oltre 10 milion ëd visitator minca ann.
- Mit: As dis che as peussa vëddse da la Lun-a, ma a l'é na legenda.
Desfide
[modìfica | modifiché la sorgiss]- Erosion: Vent, pieuve, e teremòt a danegio la strutura.
- Atività uman-e: Costrussion abitative e turism ecessiv.
- Restaur controvers: Chèich proget a cangio l'aspèt stòrich.