Vai al contenuto

Juglans regia

Da Wikipedia.
Vos an lenga piemontèisa
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.
?Nosera

Classìfica sientìfica
Regn: Plantae
Division: Magnoliophyta
Class: Magnoliophyta
Órdin: Fagales
Famija: Juglandaceae
Géner: Juglans
Specie: J. regia
Juglans regia
L.
La nos

La nosera: Juglans regia

[modìfica | modifiché la sorgiss]

La nosera a l'é n'erbo ëd dimension assè gròsse e a riva a n'autëssa ëd 15 o 30 méter. A l'ha un tronch goregn e drit e ij branch a formo na còma larga e ariondà. La scòrsa a l'é grisa, da giovo seulia, peui a ven pi grotolùa con ëd chërpure ant ël sens dël longh ant le piante pi veje.
Le feuje a son gropà a bocc e a l'han na forma oval. A son vërde lùcide an sla part dëdzora e na frisa pi spalie da sota.

Ël frut ëd s'erbo, la nos, a l'ha na forma oval e a l'é già bin dësvlupà a la fin ëd giugn. A l'ha na pleuja vërda carnosa, la ròla; andrinta as forma la nos, con la part legnosa, la greuja, dividùa an doe part. Andrinta a la greuja a-i é ël garij, ëdcò ciamà galucio, ch'a l'é na smens mangiativa.

La nosera a chërs ëd fasson ëspòtica an Asia Minor e an Grecia.

La nosera a peul sorpassé ël sécol ëd vita.
Ant la meisin-a tradissional piemontèisa as deuvro le feuje për soagné giaunissa, èrpete, scròfola, linfatism, pèrdite bianche vaginaj, bognon.
Ël bòsch, ëd color brun fonsé, a l'é bon për fabriché 'd mobilia o për l'ebanisterìa.

La nos a l'é mangià tanme fruta sëcca o coma angredient ant ij doss. An Liguria e ant le zòne dël Piemont lì-davzin-e as pronta ëdcò na sàussa ëd nos për condì la pasta.
La ròla a conten na sostansa maròn dël midem nòm e a l'era dovrà për tenze.

Arferiment bibliogràfich për chi a veul fé dj'arserche pì ancreuse

[modìfica | modifiché la sorgiss]
  • Juglans regia L.