La Ròca (AL)

	Vos an lenga piemontèisa
	Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

La Ròca

Stat:	Italia
Region:	Piemont
Provincia:	Provincia ëd Lissandria
Nòm 'n italian:	Rocca Grimalda
Coordinà:	Latitudin: 44° 40′ 17.7′′ N Longitudin: 8° 38′ 56.0′′ E Mostra an sla carta
Autëssa:	273 m s.l.m.
Surfassa:	15,46 km²
Abitant:	1.503 (2018)
Comun dj'anviron:	Carpnèj, Cavirià, La Priosa, Ovà, Silvan, Tërseubi
CAP:	15078
Prefiss tel.:	0143
Còdes ÌSTAT:	006147
Còdes fiscal:	H414
Sant protetor:	san Giaco
Festa dël borgh:	25 ëd luj

Sit istitussional

La Ròca (Rocca Grimalda an italian, A Roca an lìgure) a l'é un comun dël Piemont ëd 1.503 abitant ^[1], ant la provinsa ëd Lissandria.

Ël pais a resta an sël piuvent ossidental ëd la comba dël torent Òrba, an sla sima 'd na colin-a rocosa.

Stòria[modìfica | modifiché la sorgiss]

Ël teritòri dla Ròca a l'é stàit abità fin da la Preistòria: a son stàit artrovà ij rest ëd sepulture ëd l'Età dla pera e a l'é probàbil ch'a fussa present n'ansediament ligurin an sla colin-a anté che ancheuj a s'aussa 'l borgh vèj. Le prime sorgiss ch'a documento l'esistensa dël pais a armonto al sécol ch'a fa X, quand che la Ròca a l'é dàita an feod al marchèis Aleram dël Monfrà da l'imperador Oton I ëd Sassònia. N'àutra part dël teritòri a l'é donà ai monio 'd San Quintin dë Spign ant l'at ëd fondassion dël monasté. Dël 1164 l'imperador Federich I Barbarossa a conced torna an feod la Ròca al marchèis Vielm ëd Monfrà ma për rason econòmiche ël feod a passa ai marchèis ëd Gavi dël sécol ch'a fa XIII. Contendùa për agn antra 'l Monfrà e la Comun-a 'd Lissandria, la Ròca a l'é goernà dai Malaspin-a, për concession ëd la Repùblica 'd Génoa che sempe pì soens an coj agn-lì a spantiava soa anfluensa ant ël Bass Piemont. Për chèich agn, la Ròca a ven libera Comun-a e a stabiliss n'aleansa con Lissàndria, ma dël 1355 a l'é torna concedùa al Marcheisà ëd Monfrà e, d'apress a l'ocupassion milanèisa, dël 1440 a passa an feod a la famija dij Tròt për volèj 'd Filipp Maria Viscont.

Ël pais a l'é cità për agn tanme la Ròca Val d'Òrba o la Ròca dij Tròt. An séguit, ël feod a ven vendù a la famija Grimàud ch'a na resterà an possess fin a l'inissi dl'Eutsent.

Ij Grimàud a difondo la coltura dla vis an sle colin-e dj'anviron, che fin antlora a l'ero curvùe 'd bòsch. Dël 1650 ël pais a ven assedià da le trupe fransèise ch'a campo giù le muraje fortificà dël pais. Ëdcò ant la guèra 'd sucession austrìaca, a l'inissi dël Setsent, ël pais a l'é anfestà da la guèra tra le armà fransèise, spagneule e austrìache. Dël 1736 ël pais a passa sota l'influensa dij Savòja e a intra ant ël Regn ëd Sardëgna. D'apress a l'época dla dominassion fransèisa ëd Napoleon Bon-a-part, dël 1815 la Ròca a torna ant ël Regn ëd Sardëgna, e dal 1859, an séguit a la riorganisassion aministrativa dël Decret Rattazzi (Lèj n.3702, 23 otóber 1859), a l'é aministrà sota a la Provinsa ëd Lissandria, al Sircondari d'Àich e al Mandament ëd Carpnèj.