Penissilin-a
La penissilin-a a l'é un grup d'antibiòtich beta-lactàmich dovrà për traté vàire infession causà da bateri. A l'é stàita la prima categorìa d'antibiòtich a esse dovrà con sucess an medzin-a e a l'ha salvà milion ëd vite dal sécol ch'a fa XX.
Stòria
[modìfica | modifiché la sorgiss]La penissilin-a a l'é stàita dëscoatà dël 1928 dal siensià sirilèis Alexander Fleming. Chiel a l'ha notà che na coltura ëd Staphylococcus a l'era stàita inibìa da na mofa (ël fonz Penicillium notatum). Fleming a l'ha publicà sò arzultà ma la penissilin-a a l'é stàita dësvlupà për da bon ant j'agn 1940 da Howard Florey e Ernst Chain, ch'a l'han butà a pont la produssion an massa. Ant ël 1945, ij tre siensià a l'han vagnà ël Premi Nobel për la Medzin-a.
Com a agiss
[modìfica | modifiché la sorgiss]La penissilin-a a anterferiss con la sìntesi dël mur ëd célula dij bateri Gram-positiv. A blòca l'antligà dij peptidoglican, rendend ël mur célular fràgil e causand la mòrt dël bateri (efet batericida). A l'é men efetiv contra ij bateri Gram-negativ për via ëd soa membrana estèrna protetiva.
Usagi médich
[modìfica | modifiché la sorgiss]Ij tip ëd penissilin-a a comprendo:
- Penissilin-a G (ev injession)
- Penissilin-a V (oral)
- Ampissilin-a e Amoxicilin-a (spèctr pi largh)
A son dovrà për traté infession com polmonite, maladìe ëd la pel, sifilis, e meningìte.
Resistensa ai β-lactàmich
[modìfica | modifiché la sorgiss]Vàire bateri (es. Staphylococcus aureus) a produvo ël enzima beta-lactamase, ch'a dësblòca la penissilin-a. Për combate sossì, a son stàit dësvlupà dj'antibiòtich combinà con inibidor ëd beta-lactamase, com l'amoxicilin-a/àcid clavulànich.
Produssion
[modìfica | modifiché la sorgiss]Originalment, la penissilin-a as otnìa dal fonz Penicillium chrysogenum. Al di d'ancheuj, la pì part a l'é prodovùa sinteticament o con fermentassion an bioreator.
Riferiment
[modìfica | modifiché la sorgiss](EN) Gould, K. (2016). "Antibiotics: From Fleming to the Future". *Journal of Antibiotics*.