Relé

Relé a l'é n'angign eletromecànich o eletrònich dovrà për controlé un circuit elétrich an duvertandlo o sarandlo për mojen d'un signal estern. A l'é essensial ant vàire aplicassion, dai sistema d'automassion a j'utiss ëd protession, për isolé part ëd circuit e gestì potense àute con signal déboj.

Stòria

Ël prim relé eletromecànich a l'é stàit anventà dël 1835 da Joseph Henry, ch'a l'ha dovralo për controlé un circuit elétrich. Costi prim relé a j'ero dovrà ant ij telégraf për amplifiché ij signal a longa distansa. Ant j'agn 1940, con l'ariv dij transistor, a son ësvilupasse ij relé a stat sòlid, pì rapid e sensa part mòbij. Ancheuj, ij relé a son dovrà ant l'andustria, l'automobilìstica, e le telecomunicassion.

Prinsipi ëd fonsionament

Un relé eletromecànich a l'é formà da:

Eletromagnete: Na bobin-a ch'a crea un camp magnétich quand a passa corent.
Contat mòbil: Na part metàlica ch'a sara o a duverta ël circuit ëd potensa sota l'assion dël camp magnétich.
Contat fiss: Colegà al circuit ëd càrich, ch'a l'é ativà dal moviment dël contat mòbil.

Quand ël signal estern (es. na tension bassa) a alimenta l'electromagnete, ël contat mòbil a sara o duverta ël circuit ëd potensa, përmetend ëd controlé d'àutri sistema sensa colegament elétric diret.

Tìpo ëd relé

Eletromecànich: A deuvra n'electromagnete e contat mòbij. Ideal për potense àute, ma con usura mecànica.
A stat sòlid (SSR): Sensa part mòbij, a deuvra component eletrònich com triach o transistor. Pì rapid e silensios.
Reed relé: Contat sigilà ant un tubo con gas inert, dovrà për signal déboj o àute frequense.
Temporisà: A manten ël circuit duvert o sarà për un temp stabilì.

Aplicassion

Automassion andustrial: Contròl ëd motor, pompe, e sistema ëd sigurëssa.
Veìcoj: Ant l'iluminassion, ij fren ABS, e ij sistema ëd cariament.
Telecomunicassion: Isolassion ëd signal ant le ret telefòniche.
Protession ëd circuit: Disconession d'utiss an cas ëd surtension o curt-circuit.

Sfide

Usura mecànica: Contat ch'as consumo ant ij relé eletromecànich.
Temperadura: Ij relé a stat sòlid a peulo surscaudesse s'a son pa bin ventilà.
Temp ëd rispòsta: Limità ant ij relé mecànich, mejorà ant coj a stat sòlid.

Relé ant ël Piemont

Ël Piemont a l'ha n'ampia tradission ant l'utilisassion e produssion ëd relé:

Politécnich ëd Turin: Arserche an sj'automassion andustrial e relé inteligent.
Andustria automobilìstica: FCA a deuvra relé ant ij sistema elétrich ëd soe viture.
Aziende eletrònich locaj: Pì cite fàbriche ch'a produvo component për control ëd potensa.

Vardé ëdcò

Colegament estern

Omron - Produtor mondial ëd relé.
Politécnich ëd Turin - Studi tecnològich an sj'angign d'automassion.