Scòle neuve

Da Wikipedia.
Vos an lenga piemontèisa
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

Con ël nòm dë scòle neuve a son andicà cole anstitussion educative privà ch'a son ës-ciodùe an Euròpa vers la fin dël sécol ch'a fa XIX con dij but d'arforma rëspet a l'educassion tradissional. Ës moviment a l'avìa un caràter elitari e coste scòle neuve a j'ero ëd sòlit arzervà a 'n cit sercc ëd privilegià. J'esperiense a j'ero basà an sl'ameliorassion dla didàtica tradissional, sentrà an sl'ansegnament e sla dissiplin-a.

Antra le scòle neuve pì amportante a-i son ëstaje cola d'Abbotsholme, an Anghiltèra, fondà dël 1889 da Cecil Reddie; cola fondà a Bedales, an Svìssera, da Haden Badley e l'École des Roches butà su dël 1899 an Normandìa për euvra d'Edmond Demolins e Georges Bertier.
D'àutra gent angagià ant la creassion dë scòle neuve a son ëstàit Hermann Lietz, Paul Geheb, Peter Petersen, Gustav Wyneken, Alice Franchetti, Giuseppina Pizzigoni, Maria Boschetti Alberti.