Tran-a a l'é stàita abità fin daj prim temp dl'Età dël bronz.
Ant ël 1924, ant l'ùltim poss dl'aquedot dël Sangon andand anvers a la montagna, a l'é trovasse un tòch ëd ponta ëd flecia an selce, d'amzura anviron a 5 cm për 2 cm. Ël repert a l'é stait datà a l'Età dl'aram ò pura a la prima Età dël bronz. A peul esse che a coj temp-lì a fèissa data ëdcò lë schéletro d'òmo trovà ant la Torbera dij Maresch a la fin dël 1800, ansema a un cit piolòt ëd pera vërda solià. As parlerìa dël III mileni aGC.
Da 'nt la midema torbera a-i ven la preuva pì fiamenga dle rèis antiche ëd Tran-a. Ant ël perìod 1875-1900 a son sgavasse fòra vàire reste d'abità (ò pura d'un borgh sol motobin gròss), dont belavans ën gavand la tòrba a l'é rovinasse squasi tut. Ël borgh a l'é belfé che a fussa an palafite, coma col ëd Vivron. An në resto mach na vinten-a ëd tòch che antlora a l'han butà a la sosta dij colessionista privà, ma ëd coma a fusso da bon ste struture i në soma bele che gnente. A smija che st'ansediament a sia stait chità ant l'ùltima época dël bronz [2].
