Arvèl

Da Wikipedia.
Vos an lenga piemontèisa
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

Revel o Arvel (Revello an italian) a l’é un comun ëd 4.243 abitant [1] dla provincia ëd Coni.

Stòria[modìfica | modifiché la sorgiss]

A son trovasse, an sël fianch dël Còl San Bias (Mont Brach), dij rest archeològich ch'a peulo esse d'época roman-a. Ant ij document medievaj a l'é sità 'l nòm Revellum e an cheich document dël sécol che a fa X a arzulta che ij Longobard a ciamavo Revel curtiis regia, val a dì teritòri aministrà completament daj Longobard. Revel a l'é peui sità ant un document dla metà dël sécol ch'a fa XI e n'at dël 1075 a fà arferiment a sò castel.
A parte da col temp, la sitadin-a a l'avìa na certa amportansa e la diòssesi 'd Turin a l'avìa istituì na piev, ch'a l'avìa giurisdission dzorà le àutre gesie dla Val Pò, pì o meno fin-a al 1300.
Ant ël 1001, con ël Marchèis Olderich Manfred a l'era ancaminaje l'época feudal ch'a l'é durà fina al sécol ch'a fa XVIII; ant col ch'a fa XII ël teritòri 'd Revel a l'era passà aj Marchèis ëd Salusse.
N'acòrdi dël 1312, fàit antra la sitadin-a e 'l Marchèis Manfred IV, a dimostra ch'a-i era na comun-a fòrta e organisà, grassie 'dcò a la polìtica dij Marchèis, ch'a ciamavo sempe neuv abitant, a protegìo ij comersi e j'artisan e a garantìo la protession armà a la sità.
Ant ël 1549, dapress l'ùltim Marchèis Gabriel, Revel a l'era passà a la Fransa; ant ël 1614 a l'era passà sota ij Duch ëd Savòja.
Ant ël 1642, an mente 'd na guera, a l'é stàit dësblà (con ël Richelieu ch'a l'era d'acòrdi) ël castel, ch'a l'era motobin fortificà. Dòp costo episòdi, la sità a l'avìa përdù ògni amportansa.

Aministrassion[modìfica | modifiché la sorgiss]

Ël sìndich a l'é Ugo Motta (da l' 8/06/2009).

Anliure esterne[modìfica | modifiché la sorgiss]

Arferiment[modìfica | modifiché la sorgiss]

  1. Sorgiss: ISTAT - Bilansi demogràfich al 31/10/2007 [1].