Discussion:Lenga alemànica

Scuseme, com as fa a indiché che cost artìcol-sì a l'é la tradussion d'un artìcol ëd la wikipedia alemànica www.als.wikipedia.org? --Cireseu 00:11, 8 Fër 2008 (UTC)

but-lo ansima, për adess, ant la testà dl'artìcol, scrit an ciàir. Peui i prontoma në stamp a pòsta për buté le sorgiss --Bèrto 'd Sèra 13:08, 8 Fër 2008 (UTC)

A vëdde dal còdes ISO, costa-sì a dovrìa esse la midema lenga che n'àutra vos a ciama Lenga svìsser-tedesca. A ventrìa unificheje. -- Borichèt, 10 fër 2008

I l'hai fàit che felo mi (an efet jer, ma i j'era dësmentiame ëd signalelo). Për piasì, dé n'ociada ch'i l'abia nen fàit ëd pastiss. -- Borichèt, 12 fër 2008

It l'has fàit pì che bin a felo ti.--Cireseu 11:18, 13 Fër 2008 (UTC)

a l'é un-a dle vos pì ancasinà dël còdess ISO 639-3. La dission Svìssera-tedesca a l'é mej evitela, che an efet a l'ha andrinta vàire tòch che a son nen an Svìssera. I l'oma parlane an LangCom vàire vire, dzortut për via che la wiki alemànnica a dòvra un còdes anventà "als" che për standard ISO a l'r d'un-a dle variant dl'albanèis. --Bèrto 'd Sèra 23:21, 12 Fër 2008 (UTC)

I son d'acòrdi ëdcò mi che la dission svìsser-tedesch a sìa nen dël tut precisa, përché as riferiss mach a u-na dle variant.
I son butame a colaboré con la wiki alemànica an scrivend dij artìcoj an lenga Walser, ch'a resta peui na variant motobin antica dl'alemànich (alemannisch). Lòr a son bin content che cheicun dal Piemont a scriva an costa lenga ch'a chërdìo, e praticament a l'é estinta. I l'hai notà che an sla wiki alemànica minca un a scriv an soa variant local e ël tìtol ëd l'artìcol as buta an Hochdeutsch (alman). As parla nen ëd grafìa unificà, limitandse a dé dontre indicassion ëd deuit alemànich e a indiché la variant dovrà. A mi am buto për esempi Laindertitschu (Alman d'Alagna) ò bele mach titschu.
A esist në stamp da buté sël profil ch'a ìndica ël nivel ëd conossensa ëd costa lenga, magari nen ël Walser, ma l'alemànich pì an general?
Mi in na capisso pa vàire, ma com é-la che l'alemannisch a l'ha pa un còdes precis come ël piemontèis?--Cireseu 11:18, 13 Fër 2008 (UTC)

Lë stamp it lo serco. Ël còdess giust a l'é GSW për l'alemànich, WAE për ël walser. Ël problema dla wiki an alemànich a l'é che ël dì d'ancheuj a sarìa pì nen possìbil deurbla. Ël deuit aprovà da la Comission Lenghìstica a l'é stàit che, contut che ISO 639-3 a sia motobin lontan da esse perfet, a l'é comsëssìa l'ùnich stàndard antërnassional publicà che as peul dovré për classifiché tute le lenghe dël mond. E quindi, 1 còdess ISO = na wikipedia. J'alemànich a l'han dorbù sua wiki anans che a-i sortèissa 's deuit-sì, e a l'han anventasse un còdess daspërlor, andova ch'a ten-o ansema vàire còdess ISO. Mach che ël còdess ALS (che lor a dòvro) a l'é col dl'albanèis. I soma antramentr che i provoma a convincc-je almanch a dovré GSW, për tant ch'a sia nen precis (che GSW a comprend NEN ël walser, WAE). Cola ch'a l'ha fàit la classìfica dël Walser për ISO 639-3 a l'é Karen Broome, ch'a l'é 'cò chila ant la Comission Lenghìstica dël WMF. I l'hai ciamaje codì ch'a l'abio dëstacalo da 'nt l'alemànich, e a l'ha dime che la pì part dla literatura antërnassional a lo buta coma dëstacà, e lor për lòn a l'han fàit parej. Mia prima ampression a l'era che a fussa tratasse 'd na question ëd confin, che a l'avèisso butalo daspërchiel mach për via ch'a restava an Italia e a l'era classificà coma lenga ëd minoransa. Però a sente lor sòn a lo savìo gnanca (l'aspet normativ). A l'han mach fàit ël censiment ëd vàire ch'a lo contavo coma lenga e vàire coma dialèt dl'alemànich.

La question dle variant locaj a l'é dzortut polìtica. Se an passà a-i fussa mai ësta-ie në stat dij Savòja, am da che 'cò nojàutri i sarìo butà bele midem. E peui a-i é sta-ie la dificoltà ogetiva ëd comunicassion antra mila valade diferente, ant sël pat dl'orìgin mës-cia dj'alamann. Scond vàire studios tedësch la tribù dj'alamann a sarìa stàita formà da vàire entità ètniche già antlora, dont ël nòm Allemänner (tuti j'òmo/qualsëssìa òmo, visadì, basta ch'a sia). A sarìa stàit un ragropament ëd vàire tòch ëd gent scapà, rest ëd tribù decimà e s-ciav liberà, con na parlà germànica comun-a, ma nen motobin identificà coma cola dle confederession ëd Franch, Longobard e Gòt, për dì. Donca a peul esse che la rèis dle diferense lenghìstiche antra aleman a la sia motobin ancreusa.

Antra j'àutre, j'alamann stòrich a son stàit un-a dle component ètniche dël Piemont medioeval, coma ij Longobard. An Ast ant ij censiment àut medioevaj as treuvo vàire person-e ëd Lege alaman-a. Na rason dë pì për studié le ròbe che i l'oma an comun. --Bèrto 'd Sèra 11:44, 13 Fër 2008 (UTC)