Etna

	Vos an lenga piemontèisa
	Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

Àut 3343 méter, l'Etna a l'é 'l pì grand volcan d'Italia. A l'é ëdcò ciamà Mongibel (topònim d'adoss àraba).
As alva, isolà, antra le combe dij fium Alcantara e Simeto, ch'a scor ant la pian-a ëd Catania. Sò teritòri a l'é stàit diciairà parch natural da na lej ëd la region Sicilia. La part pì àuta a l'é dësvlupasse da la mira torìstica për lòn ch'a l'é gropà a jë spòrt ëd la fiòca, con la creassion d'anfrastruture adate.

Ij fianch a smon-o na gran varietà d'erbe e 'd vegetassion, ch'a cangia con l'aumenté dl'autëssa; a la fin ël paisage a l'é d'aspet desértich.

Le vàire erussion arlongh ij sécoj a l'han modificà soens la morfologìa dl'Etna e a l'han formà ëd neuve boche e dij còno scondari.
As conto almanch 135 erussion ëd l'Etna. Un-a dle pì afrose a l'é stàita cola dël 1669 ch'a l'ha avù dj'efet grev su Catania.
Ant la prima dël 1983 a-i é staje damanca ëd dovré dle carie esplosive për devié ël cors ëd jë stragròss torent ëd lava ch'a mnassavo ij sènter abità an sjë spiuvent dël volcan.

Lë spetàcol natural smonù dal teritòri a l'ha anspirà la fantasìa e ij mit ëd j'antich.