L'Orsera
 |
Vos an lenga piemontèisa |
| Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì. |
|
L'Orsera (Orsara Bormida an italian) a l'é un comun dël Piemont ëd 675 abitant [1], ant la provinsa ëd Lissandria. Ël pais a resta ant l'Àut Monfrà, an sle colin-e antra la riva drita dla Bormia e la val ëd l'Òrba, a 30,5 chilòmeter da Lissandria. Ël borgh prinsipal a l'é dominà da un castel edificà ant ël sécol ch'a fa XII e a l'é circondà da quatr frassion: le Cassin-e (San Quìrich), la Meuja, la Pian-a e l'Uvalare. Stòria[modìfica | modifiché la sorgiss]L'antich topònim d‘Ursaria a peul esse colegà a la presensa dj'ors che an passà a popolavo 'l teritòri, pien ëd gròte e d'arfugi naturaj ancreus. Fin a la bassa Età 'd Mès, la region a l'era coèrta da bòsch ch'a së spantiavo da le sime dj'Apenin fin-a la pian-a lissandrin-a. Mach dal sécol ch'a fa XIII la foresta a lassa sò pòst a camp, prà, òrt e vigne. Ël borgh a l'é cità për la prima vira ant ël document ëd fondassion ëd l'abassìa 'd San Quintin dë Spign dël 991, peui ant ën diplòma imperial dël 1014. La paròchia 'd San Martin a l'é documentà dal 1276, mentre ch'a smìa che 'l castel a armonta al sécol ch'a fa XI. L'Orsera a l'é stàit feod djë sgnor Malaspin-a fin al 1530, quand che Violant Malaspin-a, ùltima dissendent, as mària col cont Gioann Batista Lodron, soldà dl'imperador Carl V. Dal 1598 ël castel a passa ai cont Ferrari, ch'a na manten-o la proprietà fin al 1922. Dal Setsent l'Orsera a passa al duca Vitòrio Medeo II ëd Savòja e pì tard al Regn ëd Sardëgna. D'apress a l'época dla dominassion fransèisa ëd Napoleon Bon-a-part, dël 1815 a torna ant ël Regn ëd Sardëgna e a l'é aministrà sota a la Division (peui Provinsa) ëd Lissandria, a la Provinsa (peui Sircondari) d'Àich e al Mandament d'Arvàuta. Aministrassion[modìfica | modifiché la sorgiss]Ël sìndich a l'é Stefano Rossi (dal 26/05/2014). Vin[modìfica | modifiché la sorgiss]Le colin-e dl'Orsera a son coltivà a Dossèt (d'Àich e d'Ovà) e Brachèt. Anliure esterne[modìfica | modifiché la sorgiss]Arferiment[modìfica | modifiché la sorgiss]
 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
