La Riva (Bra)

	Vos an lenga piemontèisa
	Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

La Riva (Riva an italian) a l'é na frassion dla comun-a ëd Bra, provincia 'd Coni. As treuva a 3 km da la sità an diression òvest, an sla stra (SP48) ch'a pòrta a Cavlimor.

Stòria

An vej document as parla 'd na capella cum cemeterio apud Ripam, an efet, ant la memòria dij vej, un tòch ëd tèra spartì 'n mes da la linea feroviaria Bra-Cavlimor, a l'è ciamà Pra dla capela. Ël sènter ëd la frassion, àut 284 méter ansima al livel dël mar, a restava la veja riva dël fium Tane, ch'a scorìa antrames Mont Vierm (la colin-a àuta 290 méter andoa ch'as pògia Bra "veja") e la Riva. Ël fium a l'ha cambià percors su për giù 220.000 agn fa virand ënver Alba.

Già dël ‘300 ant la pian-a che da la Riva a 'ndasìa 'nver Cavlimor, as trovavo 'l tère bon-e e drùe dla comun-a ëd Bra. Pròpi an costa zòna as treuva 'nco' 'ncheu la cassin-a Quint Bianch, stòrica stassion ëd pedage (confurcium Quinti) ch'as treuva a sinch mija da Pollentia, ëndoa al temp dij roman a passavo tute 'l mercansìe ch'a rivavo dal Piemont ossidental.

Grassie a l'eva ch'a rivava dai canaj dla Vija e dël Ghërion, ma dzortut a lë svilup ëd la canalisassion vorsùa dal Duca Emanuel Filibert ëd Savòja dit Testa 'd Fer, a l'han tacà a fonsioné dël 1507 un mulin a tre roe e dël 1580 'n martinet (ativ ëncora 'ncheuj).

Dla capela dedicà a San Lorens as na parla già ant un document dël 1614. Dal 1716 a l'è stèita rangià pì 'd na vòta ant lë stil “baròch motobin semplificà” (dël 1816 a l'han tirà su ël cioché da fianch), fin-a a arivé a l'ùltim ampliament dël 1938.

Da armarché che già dël 1855, ventidoi agn prima dla Lej Coppino, ij paisan a l'avìo tirà sù na stansia dovrà come scòla antrames la sacrestìa e 'l cioché.

Dal 1967 ël parco ëd costa cita comunità a l'é 'l salesian Don Livio Greppi.

Dal 1975 ënsema a j'àutre doe frassion agrìcole, Boschèt e Cà dël Bòsch, a fà part dël "Quarté Tre Frassion".

Conomìa

L'economìa d'ëncheuj as basa sl'agricoltura e 'n sle cite imprèise artisanaj.

Tradission

La festa patronal ëd San Lorens a l'é festegià tradissionalment la prima dumìnica d'agost.