Vai al contenuto

Lej dël moviment ëd Newton

Da Wikipedia.
Vos an lenga piemontèisa
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

La relassion antra le fòrse e ij moviment da lor provocà a l'é stàita descrivùa da Newton an tre lej dël moviment.

La prima lej ëd Newton, la lej dl'inersia

[modìfica | modifiché la sorgiss]

La lej dl'inersia, o prima lej ëd Newton, a fortiss che

a-i son gnun-e modìfiche ant ël moviment d'un còrp, gavà che na fòrsa arzultanta a j'agissa ansima.

Si un còrp a l'é ferm, a resta ferm; si a bogia, a seghitrà a bogé con andi costant an linia reta, gavà ch'a-i sia na fòrsa agenta.

La sconda lej ëd Newton

[modìfica | modifiché la sorgiss]

La sconda lej ëd Newton a fortiss che

Cand na fòrsa arzultanta a agiss ansima a 'n còrp, a pròvoca n'acelerassion ant la diression ëd la fòrsa arzultanta, proporsional ëd fasson direta a la fòrsa arzultanta e proporsional ëd fasson anversa a la massa dël còrp.

Donca a val l'equassion

.

Për fé le còse sempie, as costuma dovresse un sistema d'unità për ël qual k=1.

La tersa lej ëd Newton

[modìfica | modifiché la sorgiss]

La tersa lej ëd Newton a fortiss che

për tuta fòrsa che a agiss ansima a 'n còrp, a-i é na sconda fòrsa ugual an grandëssa ma opòsta an vers ch'a agiss ansima a n'àutr còrp.

Soens a coste fòrse as da 'l nòm ëd fòrsa agenta e fòrsa reagenta.