Marin Mersenne

Da Wikipedia.
Vos an lenga piemontèisa
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.
Marin Mersenne

Matemàtich e filòsof, ciamà ëdcò Mersennus. L'abà Marin Mersenne a l'era nassù a Oizé (Fransa) l'8 dë stèmber dël 1588 e a l'é mòrt a Paris ël 1m dë stèmber dël 1648.

Apress d'esse intrà ant l'órdin dij mìnim dël 1611, Mersenne a l'ha studià matemàtica e a l'ha mostrala a j'àutri fra e a le seur dël convent dij mìnim ëd Nevers. Eut agn apress a l'ha tramudà a Paris, ant ël monasté dla Nonsià, davzin a piassa Real, leu ëd rancontr ëd j'anteletuaj. Mersenne a l'ha podù rancontré j'àutri matemàtich parisin, ma a l'é restà dësmarcorà da l'arzistensa ëd costi-sì a comuniché antra 'd lor e con chiel. Antlora chiel, për ancoragé ij matemàtich a partagé soe idèje e a travajé con spìrit ëd colaborassion, a l'é butasse a organisé dij rëscontr regolar.

Pr'ëspantié j'anformassion an sij progress pì neuv, Mersenne a l'ha viagià an tuta la Fransa.
Apress soa mòrt, a l'han trovà an soa stansia un baron ëd litre scrivùe da stanteut corëspondent diferent.

Soe contribussion sientìfiche[modìfica | modifiché la sorgiss]

Dël 1615 a l'ha antroduvù la siclòida tanme ël leu dij pont dissegnà da 'n pont ëd na sirconferensa ëd raj b cand na sirconferensa consèntrica ëd raj a a rola sensa strusé an sna reta.

An soa euvra Harmonie universelle, a l'ha studià la relassion antra l'autëssa dël son ëd na còrda ch'a vibra e la frequensa dle vibrassion.
An contand ël nùmer ëd vibrassion al second ëd còrde longhe a l'ha riussì a determiné la costanta ëd proporsionalità k ant l'ugualiansa:

frequensa=k,

anté che

a=tension,
b=longheur,
c=massa për unità ëd longheur.

Anviron dël 1636 a l'ha fàit la prima mzura dl'andi dël son, an ëmzurand l'antërval ëd temp antra 'l moment ch'as vëdìa la lòsna d'un canon ch'as trovava a na distansa conossùa e ël moment ch'as na sentìa ël tron.

A pòrto sò nòm[modìfica | modifiché la sorgiss]

Euvre prinsipaj[modìfica | modifiché la sorgiss]

  • Harmonie universelle (1636-1637).
  • Cogitata physico-mathematica (1644).