Milsìad

	Vos an lenga piemontèisa
	Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

Milsìad (Atene, 546 a.C. – Atene, 488 a.C.) a l'é stàit un general atenèis antich.

A l'era n'aristocràtich e a fasìa part ëd n'amportanta famija atenèisa, cola dij Filaid-Cimónid. A l'é stàit obligà a chité la sità ansema ai mèmber ëd soa crica për scapé dnans a la tiranìa 'd Pisìstrato; a l'é dventà governator ëd Galìpol ant ël Chersonèis Tràcich (visadì la Turchìa dël di d'ancheuj. Da cola posission stratégica për ël contròl dël tràfich ëd gran ch'a vnisìa da l'Ucrain-a a l'ha podù traté con Pisìstrato e andé torna a Atene.

Antramentre che a guidava na spedission militar ant la penìsola 'd Crimea (àutra amportanta adoss ëd gran për j'atenèis) a l'é mariasse con Egesipile, fija d'Oloro re dla Tracia. Sò fieul Cimon, a l'é stàit n'amportanta figura polìtica e militar tra 'l 470 e 'l 460 a.C. Ant në sgond moment, a l'ha giutà Clistene e 'l regim democràtich atenèis, e a l'é 'dcò ocupasse dl'ocupassion atenèisa ëd Lemno. A Atene a l'avìa dij sostnidor che a j'ero contrari a l'assion dj'Alcmeònid (amis dij persian), partisan ëd la tiranìa d'Ipia.

Milsìad a l'é stàit elegiù coma un dij des strategoi për l'ann 490/489 a.C., quandi a l'avìa 60 ani, e sota na mira stòrica a l'é vardà coma 'l faitor prinsipal ëd la vitòria atenèisa contra ij Persian a Maraton-a. Milsìad a a l'era pa 'n democràtich ma a l'é restà ant ij cheur dj'atenèis për doe rason: për soa vitòria a Maraton-a e për l'abilità militar ëd so fieul Cimon.

Sò elm as treuva ant ël museo d'Olimpia.