Molèj dij Tòrt
 |
Vos an lenga piemontèisa |
| Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì. |
|
Molèj dij Tòrt (Molino dei Torti an italian) a l'é un comun dël Piemont ëd 593 abitant [1], ant la provinsa ëd Lissandria. Sò teritòri a resta a 33 chilòmeter da Lissandria e as treuva an sla riva oriental ëd la Scrivia nen lontan da soa confluensa ant ël Pò, ant la pian-a aluvional comprèisa antra ij Còj Tortonèis e 'l fium Pò. A mach 76 méter d'autëssa, a l'é 'l Comun pì bass dël Piemont, ansema a Ìsola Sant Antòni. Stòria[modìfica | modifiché la sorgiss]Ël sènter abità pì important ant l'atual teritòri 'd Molèj a l'era na borgià ciamà la Ròta dij Tòrt. Për sécoj la Ròta a l'é stàita la frassion prinsipal ëd Castelneuv e as trovava a la confluensa dla Scrivia ant ël Pò. A smìa che ant l'ann 410 Alarìch, re dij Visigòt, a sìa passà da la bassa val Scrivia e ch'a l'àbia lassà na guarnigion an difèisa ëd cost fondamental passagi a travers dël Pò. La cesa dël pais a l'era dedicà a San Michel e a contava 190 ànime. Le famije pì avosà a l'ero cole dij Gal e dij Tòrt. Dël 1443 Borso d'Este a conferma la giurisdission dël pais sota Castelneuv, e as mantnirà tal fin al 1664, quand che la Ròta a oten ëd ministresse dasperchila për chèich agn. Molèj a dven na comun-a indipendent mach dël 1788. La posission ëd la Ròta tròp d'avzin ai fium a fa sì che la borgià a ven-a ëd frequent aluvionà. La Ròta a ven bandonà definitivament a la fin ëd l'Eutsent e j'abitant as tramudo ant la region pì sicura anté ch'as treuva Molèj ancheu. Dël Setsent ël pais, tanme tut ël Tortonèis, a passa sota la protession dël re Carl Emanuel III ëd Savòja. D'apress a la fin dla dominassion fransèisa dl'Imperi 'd Napoleon Bon-a-part, Molèj dij Tòrt a intra definitivament ant ël Regn ëd Sardëgna, ant la Divison (peui Provinsa) ëd Lissandria, ant la Provinsa (peui Sircondari) ëd Torton-a e ant ël Mandament ëd Castelneuv Scrivia. Dël 1928 ël comun a ven unì a col d'Autsan për formé 'l neuv comun ëd Molèj Autsan, ma a oten torna soa indipendensa aministrativa dël 1946. Aministrassion[modìfica | modifiché la sorgiss]Ël sìndich a l'é Anna Fantato (dal 27/05/2013, scond mandà da l'11/06/2018). Anliure esterne[modìfica | modifiché la sorgiss]Arferiment[modìfica | modifiché la sorgiss]
 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
