Raj catòdich

Da Wikipedia.
Vos an lenga piemontèisa
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

Ij raj catòdich as formo an provocand na dëscaria elétrica an dij tubo anté ch'a l'é fasse un veuid motobin possà, për esempi na part ansima a 'n milion d'atmosfere. An facia al càtod as osserva na fluoressensa vërda sbërlusenta dël véder dl'àmola. Ij raj catòdich a son ëd natura corporin-a, visadì un fluss ëd partissele negative. Costa a l'é na propietà essensial admetùa da Lenard e dimostrà ëd fasson eleganta da Perrin.

I raj catòdich a son ëstàit ëstudià ëd fasson ancreusa da Crookes dël 1879 e a son ëstàit un dij prim fenòmeno anté ch'a l'é manifestasse l'esistensa dl'eletron.
A son invisìbij e a cisso la fluoressensa dij còrp ch'a coato. A së spantio an linia drita. Si ël disch dël càtod a l'é pian, a formo un fassi ëd raj paralej; si ël càtod a l'é creus, ij raj as consentro an sò sènter ëd curvadura e a lo scàudo.

Ij raj catòdich a dan orìgin ai raj ëd Roentgen.