Regn Unì
Vos an lenga piemontèisa | |
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì. |
Ël Regn Unì ëd Gran Brëtagna e Irlanda dël Nòrd a l'é në stat dl'Euròpa ossidental e a l'é formà da quatr pais: Anghiltèra (a sud), Gàles (a òvest) e Scòssia (a nòrd) ant la Gran Brëtagna; Irlanda dël Nòrd ant l'ìsola d'Irlanda.
A confin-a con la Repùblica d'Irlanda. Anté ch'as treuva[modìfica | modifiché la sorgiss]
Sità pi importante[modìfica | modifiché la sorgiss]An dzorpì che Londra, àutre sità importante a son Manchester, Liverpool, Birmingham e Bristol an Anghiltèra, Cardiff, la capital dël Gàles, Edimborgh -la capital- e Glasgow an Scòssia, Belfast, la capital dl'Irlanda dël Nòrd. Evolussion demogràfica[modìfica | modifiché la sorgiss]La popolassion a l'era 'd 59,8 milion d'abitant ant ël 2004 e ëd 62 milion ant ël 2009. Organisassion polìtica[modìfica | modifiché la sorgiss]Forma dlë stat[modìfica | modifiché la sorgiss]Ël Regn Unì a l'é na monarchìa costitussional. Forma ëd govern[modìfica | modifiché la sorgiss]Ël Regn Unì a l'é na democrassìa parlamentar.
Ël parlament a l'ha doi branch: la Ca dij Comun (elegiùa a sufrage universal) e la Ca dij Lord, con 1223 segg, dont 752 a son arditari, 26 a van al clero anglican (dont j'arsivësco ëd Canterbury e York), 435 a son nominà dal re sensa che la caria a peussa esse ardità. Ël Regn Unì a l'ha nen na constitussion, ma as res ansima a 'd laj fondamentaj che a ancaminé dal sécol ch'a fa XIII a l'han limità sempe 'd pì ël podèj dij monarca. Ël re a l'é Carl III dël Regn Unì (dal 2022). Conomìa[modìfica | modifiché la sorgiss]La moneda dël Regn Unì a l'é la sterlin-a. J'amportassion dla nassion a ven-o për ël 53,3% da l'Union Europenga, për ël 13,6% da jë Stat Unì, për ël 17,6% daj pais an dësvlup. J'esportassion a van për ël 57,7% ant l'Union Europenga, për ël 13,3% ant jë Stat Unì, për ël 17,1% ant ij pais an dësvlup. Dël 2012 l'1,72% dël prodot anterior ëspòrch a l'é stàit dedicà a l'arserca e al dësvlup; sempre dël 2012 ël passiv pùblich a l'é stàit anviron dl'8% dël prodot anterior ëspòrch (scond ël Fond monetari antërnassional). Anliure esterne[modìfica | modifiché la sorgiss]
|