Giovanni Antonio Amadeo

	Vos an lenga piemontèisa
	Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

Giovanni Antonio Amadeo (Pavìa, 1447 – Milan, 28 ost 1522) a l’é staìt në scultor, angigné e architet italian dl'Arnassensa.

Biografìa

Al servissi ëd Bartolomeo Colleoni a l’ha cudì, a Bérghem (dël 1470), la costrussion dla Capela Colleoni inissià da Guiniforte e Francesco Solari. Amadeo a gionta dle decorassion polìcrome e un gran nùmer dë sculture an stil antich an comprendend dij mudajon, dle cite colòne, dij bust, e ij riliev dle "Stòrie dël Vej Testament" e dle "stòrie d'Ércole". Amadeo a l’ha dissegnà ëdcò ël monument funerari a Medea Colleoni.

Aprèss, Amadeo a l’ha arseivù dal Duca Galeazzo Maria Sforza la commission ëd travajé a la Sertosa ëd Pavìa an fasend ij bass-riliev dla fassada antra 1473 e 1476.

Dël 1480 a l’ha finì l’arch dij màrtir Persian ant ël Monasté Olivetan a Cremon-a. Dël 1485 a l’ha colaborà con sò cugnà Pietro Antonio Solari (Amadeo a l'avìa marià la fija ëd Guiniforte Solari) a l’Ospidal Magior ëd Milan, andoa a l’é vnù diretor dij travaj des agn dòp.

Aprèss Amadeo a l’ha travajà a la decorassion dël Dòm ëd Milan (andoa a finiss ëdcò ël tamborn dël 1500) e a l’ha colaborà con Donato Bramante a la fassada ëd Santa Marìa avzin San Sàtir a Milan. Sèmper con Bramante, dël 1488 Amadeo a l’ha arseivù dal Cardinal Ascanio Sforza la diression dij travaj a la Catedral ëd Pavìa

Amadeo a l’é staìt ëdco angigné sivil al servissi dël Duca Ludovich Sforza, an dissegnand dle fortificassion, dij pont, dle strà e ël palass ducal ëd Vigevano.

Dël 1500 Amadeo a dissegna la cesa ëd Santa Marìa ëd Canepanova a Pavìa e la fassada dla Catedral ëd Lugan, considerà na ciadeuvra dl'Arnassensa.