Adhémar Barré de Saint-Venant
Vos an lenga piemontèisa | |
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì. |
Matemàtich e angegné. Vita[modìfica | modifiché la sorgiss]A l'é nassù ant ël castel ëd Fortoiseau da Jean Barré de Saint-Venant, ufissial colonial sl'ìsola ëd Saint-Dominigue e Marie Thérèse Josèphe Laborie, originaria ëd na famija nòbil. A l'ha furnì jë studi clàssich al liceo ëd Bruges. Dël 1813 a l'é anscrivùsse a la Scòla Politécnica, ma l'ann apress, conforma a lòn ch'a l'ha scrivù da Stepan Timošenko dël 1953, a l'é stàit taparà via, dagià ch'a l'era butasse conta Napoleon Bon-apart e a pro dla monarchìa. Passionà 'd chìmica e anlev ëd Joseph Louis Gay-Lussac, dal 1816 al 1823 a l'ha dovù contentesse ëd n'angagg al Service des Poudres et Salpêtres, andoa a l'é fasse noté për la dëscuverta d'un process lest për dosé 'l clòr. Dël 1823 a l'é intrà ant la Scòla nassional ëd pont e carzà, furnend jë studi dël 1825, prim ëd sò cors. Dal 1826 al 1837 a l'ha esercità la profession d'angegné dij travaj pùblich an vàire provinse fransèise e a Paris. Dë sti agn, possà ëdcò da lë spìrit filantròpich d'ameliorament dle condission ëd vita ant la campagna e 'd promossion dël dësvlup agrari, a l'é anteressasse 'd chestion d'idràulica, an particolar dij problema ëd seivage. Dël 1837 a l'ha marià Julie Rohault de Fleury e dal 1837 al 1842 a l'é stàit professor (prima assistent e peui ëd ròl) ëd mecànica aplicà a la Scòla ëd pont e carzà, rampiassand Gaspard Gustave de Coriolis. Da professor a scriv un test didàtich ëd Mecanique appliquée anté ch'a presenta dij contnù neuv sla teorìa dl'elasticità e sl'arzistensa dij materiaj ch'a marcrà j'ansegnament posterior ant le scòle politécniche. Dël 1843 a concor për un pòst ant l'Académie des Sciences, sensa sucess. Tanme espert arconossù d'idràulica, a l'é stàit nominà dël 1843 angegné cap al Service du Pavé ëd Paris, anté ch'a l'ha vorsù fé pianté d'erbo arlongh le lèje prinsipaj dla sità. Dël 1843 a pùblica la coreta derivassion dj'equassion ëd Navier-Stokes pr'un flùid viscos e a l'é stàit ël prim a identifiché dabon ël coefficent ëd viscosità e sò ròl da fator moltiplicativ për ij gradient d'andi ant ij flùid. Combin ch'a l'ha publicà prima ëd Stokes, l'equassion a l'ha nen pijà sò nòm. Barré de Saint-Venant a l'ha ëdcò dësvlupà na version dël càlcol dij vetor sìmil a col ëd Grassmann (che al di d'ancheuj a rintra antra le forme diferensiaj esteriore) che chiel a l'ha publicà dël 1845. A l'é vnùa fòra na rusa fra Saint-Venant e Grassmann ansima a chi a l'avìa anventà sòn prima. Grassman a l'ha publicà sòj arzultà dël 1844, ma Barré de Saint-Venant a disìa d'avej dësvlupà ës métod ëd calcol dël 1832. Dël 1848 a l'é stàit pensionà dal neuv goern. Dal 1848 a pùblica vàire dëscussion ëd mecànica. Dël 1850 a-j assegno 'l cors d'angegnerìa sivila a l'Institut agronomique ëd Versailles, e a l'ha mantnù ës modest angagg fin-a 'l 1852, quand che l'anstitussion a l'é fàita saré. Da 's moment a arseivrà pì gnun angagg pùblich, bele ch'a vada anans con sòj studi. Fra 'l 1855 e 'l 1856 a pùblica sòj doi travaj pì amportant sla torsion e la flession dij prisma, anté ch'a spiega con ël meud semi-anvertì, ël problema dla solecitassion d'un prisma carià sle doe session estremaj. Dël 1868, a 71 agn, sòj mérit a son arconossù da l'Académie des Sciences, ch'a lo elegg mèmber al pòst ëd Jean Victor Poncelet. Papa Pio IX a-i da 'l tìtol ëd "Cont" dël 1869. A séghita con j'arserche për 18 agn fin-a ch'a meuir dël 1886. Scrit[modìfica | modifiché la sorgiss](an fransèis)
|