Alfred Nobel

Da Wikipedia.
Vos an lenga piemontèisa
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.
Alfred Nobel

Alfred Bernhard Nobel (Stocòlma, 21 otóber 1833 – Sanremo, 10 dzèmber 1896) a l’è stàit un chimich svedeis. A l’é avosà për esse stàit l'inventor dla dinamite e ël creator dël Premi Nobel.

Dël 1867 a l’ha anventé la dinamite, an riessend a fé surbì la nitro-glicerin-a (anventà vent agn prima dal piemontèis Ascanio Sobrero), da na póer nèutra ëd fasson da podèjla manegié. Soa giudissiosa aministrassion dla dëscuerta a l’ha përmëtuje an curt temp ëd duverté imprèise e laboratòri ant vent pais anviron, dont un dij pi grand stabiliment ëd produssion an Piemont a Vian-a.

Dël novenber 1895, a l’ha sotsignà so arnomà testament, con ël qual a anstituiva coj arconossiment che ancheuj a son conossù 'me Premi Nobel. N'ann pi tard a l’é mòrt per na pèrdita 'd sangh ant ël servel ant soa ca ant la Riviera Ligurin-a, giusta a Sanremo.