Arquà

Ròbe parej - S'a l'é dapress ch'a sërca dj'àutre ròbe con ës nòm-sì ma n'àutr sust, ch'a preuva a vardé 'cò Arquà (omònim).

	Vos an lenga piemontèisa
	Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

Arquà     Stat: Italia Region: Piemont Provincia: Provincia ëd Lissandria Nòm 'n italian: Arquata Scrivia Coordinà: Latitudin: 44° 41′ 13.2′′ N Longitudin: 8° 53′ 10.1′′ E Autëssa: 248 m s.l.m. Surfassa: 29,24 km² Abitant: 6.404 (2017) Comun dj'anviron: Careugio, Gavi, Grondòuna, Isola del Cantone (GE), Seraval Scrivia, Vigneule, Votagio CAP: 15061 Prefiss tel.: 0143 Còdes ÌSTAT: 006009 Còdes fiscal: A436  Sant protetor: Assonsion ëd Maria  Festa dël borgh: 15 d'ost  Sit istitussional Arquà (Arquata Scrivia an italian, Arquâ an lìgure) a l'é un comun dël Piemont ëd 6.404 abitant , ant la provinsa ëd Lissandria. As treuva ant l'Apenin Lìgure e a l'é 'l prim comun piemontèis ëd la Val Scrivia, an rivand da la Liguria. Stòria La Cà Gòtica, dël Tërzent Ël nòm Arquà a deriva dal latin arcus e as riferiss probabilment a j'arch ëd n'aquedòt a servissi dla vzin-a sità roman-a ëd Libarna. Arquà as trovava arlongh la Via Postumia, ch'a colegava Génoa a Aquileia, an passand për Torton-a, Voghera, Piasensa, Cremon-a, Veron-a e Vicensa. Ij prim document ëscrit a armonto al 1077, quand che l'imperador Enrico IV a conferma ël posess dël pais a jë sgnor d'Este. Ël pais a passa peui al vësco 'd Torton-a e a l'é al sènter ëd vàire contèise antra Torton-a e la Repùblica 'd Génoa, con un cit interval ëd dominassion pavèisa. Dël 1313 ël castel e 'l borgh d'Arquà a ven-o anfeodà a Opissin Spìnola da l'imperador Enrico VII. Arquà a ven parèj a esse un dij Feod Imperiaj, valadì teritòri ch'a dependìo diretament da l'Imperi Roman Sacrà ma antitolà e goernà da famije nòbile 'd Génoa, tanme bon-a part ëd l'Oltragiov geonèis. Un feod imperial a l'era autònom e a l'avìa sò goern, sò tribunal, soe lèj e soa zëcca për bate moneda. La sgnorìa a dven marchisà dël sécol ch'a fa XVII e jë Spìnola a goerno la sità për squasi sinch-sent agn fin al 1797 e a l'abolission dij Feod Imperiaj da part dij fransèis ëd Napoleon. Dal 1797 al 1805 Arquà a fa part prima dla Repùblica Lìgure, e peui ëd l'Imperi Fransèis. Dël 1815 a intra ant ël Regn ëd Sardëgna. Dal 1819 al 1859 a l'é comprèisa ant la Provinsa ëd Neuve, sota la Division ëd Génoa e 'l mandament ëd Seraval Scrivia. Dal 1859, an séguit a la riorganisassion aministrativa dël Decret Rattazzi (Lèj n.3702, 23 otóber 1859) a passa ansema a tut ël Circondari ëd Neuve a la Provinsa ëd Lissandria e al Piemont. Camposant Anglèis ëd la Prima Guèra Mondial L'Eutsent a l'é 'dcò ël sécol ëd l'espansion econòmica dël pais: dël 1821 a ven completà la strà dël Pass dij Giov ch'a colega Génoa con la pian-a e con Turin, dël 1851 an Arquà a riva la ferovìa Turin-Génoa. Ij neuv colegament a dan ël via a l'industrialisassion ëd l'area: a s'ansédio industrie dël setor téssil, chìmica e alimentar. Le doi guere mondiaj a toco 'l pais: durant la Prima Guèra a s'ansédia an Arquà ël comand ëd le trupe anglèis, ch'a resterà dal 1917 al 1921; durant la Sconda Guèra Arquà a ven bombardà da le fòrse aleà e a l'é sede dl'Arsistensa partisan-a. J'agn dël boom econòmich a pòrto a l'insediament d'àutre industrie e a na granda espansion ëd l'edilissia residensial. Aministrassion Ël sìndich a l'é Alberto Basso (dal 06/06/2016). Anliure esterne Sit istitussional Arferiment Ël Palass Comunal, dagià Palass Spìnola

Aiuto per la lettura Ayuda para la lectura Help for Reading Rintré ant la Piòla Contaté j'Aministrator Lìber për Amprende Coression ortogràfica Tastadura piemontèisa Portaj e Proget Agiut pr'ij Contributor Travajòt sempi