Gavi
![]() |
Vos an lenga piemontèisa |
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì. |
Gavi (Gäi an lìgure, Gavi ëdcò an italian) a l'é un comun dël Piemont ëd 4.588 abitant [1], ant la provinsa ëd Lissandria. As treuva ant la val dël torent Lèm, che da l'Apenin Lìgure a cala giù për la provinsa 'd Lissandria fin a campesse ant l'Òrba. Stòria[modìfica | modifiché la sorgiss]La famija dj'Obertengh, ch'a goernava an sna vasta region antra Liguria oriental, Emilia, Lombardìa e bass Piemont d'apress a la disgregassion ëd l'imperi 'd Carl Magn, dël prinsipi dël sécol ch'a fa XI as ës-ciapa antra quatr branche: Estens, Palavicini, Malaspin-a e Adalbertin ëd Gavi [2]. A costi ùltim a sarìa resta-ie Gavi, ch'a sarà contèisa për longh temp dai vësco-cont ëd Torton-a, dai marchèis aleràmich dël Monfrà e dai genoèis. L'imperador Federich I Barbarossa a sogiorna sovens a Gavi, dont a l'é proprietari ëd na tor dël castel. D'apress a soa mòrt, dël 1202 ël borgh ëd Gavi con sò castel e soa curia a passo a la Repùblica 'd Génoa e le sort dël pais a resteran lijà a cole genoèise për sécoj, ecession fàita për chèich deceni 'd domini dij Viscont antra ij sécoj ch'a fan XIV e XV.Dël 1625 Gavi a l'é sota atach da part ëd le trupe sabàude 'd Carl Emanuel I e dij fransèis, ant ël tentativ ëd conquisté Génoa. Ël fòrt a resist për 17 dì prima 'd capitolé, ma le dissension antra Savòja e Fransa a faran peui falì le mire d'espansion e Génoa a s'arpijerà la sità. An séguit a cost atach, antra 1626 e 1629 ël Fòrt a sarà amplià e potensià da part dij genoèis e a vnirà na fortëssa. Antorn a la mità dël Setsent Gavi a passa për chèich agn a l'Àustria, A la fin dël sécol a sarà tera dë scontr antra trupe fransèise e austrìache: sota Napoleon Bon-a-part, ël fòrt ëd Gavi a l'é ocupà dai fransèis e la sità a farà part ëd l'Imperi 'd Fransa. Dël 1815 la Liguria a passa al Regn ëd Sardëgna e dal 1819 al 1859 Gavi a farà part ëd la Provinsa ëd Neuve, sota la Division ëd Génoa e a cap d'un mandament ch'a comprendìa Careugio, Fraconàut, Paròd e Votagio. Dal 1859, an séguit a la riorganisassion aministrativa dël Decret Rattazzi (Lèj n.3702, 23 otóber 1859) a passa ansema a tut ël Circondari ëd Neuve a la Provinsa ëd Lissandria e al Piemont. Monument[modìfica | modifiché la sorgiss]
Economìa[modìfica | modifiché la sorgiss]Gavi a l'é arnomà për la produssion dël vin bianch DOC ch'a pòrta sò nòm (Cortèis ëd Gavi). Aministrassion[modìfica | modifiché la sorgiss]Ël sìndich a l'é Rita Semino (dal 06/06/2016) Anliure esterne[modìfica | modifiché la sorgiss]Arferiment[modìfica | modifiché la sorgiss]
|