Vai al contenuto

Biblioteca apostòlica vatican-a

Da Wikipedia.
Vos an lenga piemontèisa
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.
La Sala Sistin-a dla Biblioteca vaticana

La biblioteca apostòlica vatican-a as treuva ant la Sità dël Vatican.
A l'ha na surfassa ëd 14.000 méter quàder e a l'é un-a dle pì grande biblioteche dël mond: a goerna 1.600.000 lìber, 8.300 ancunàbij, 150.000 manuscrit e papé d'archivi, 300.000 monede e mudaje e 20.000 oget d'art.
Antra ij sò test pì amportant a-i é ël Còdes Vatican dël IV sécol, an grech, ch'a l'é ël pì antich manuscrit complet ëd la Bibia ch'a sia rivane, e la Divin-a Comedia ëd Dante Alighieri con plance ëd Botticelli.

Soa mission a l'é për ël vantage e l'anteresse comun dj'òm ëd siensa, coma stabilì da Nicòla V, e për la dignità dla Cesa militanta e lë spantiament ëd la fé, coma giontà da Sist IV.

Le rèis ëd la biblioteca vatican-a a armonto al IV sécol, ma soa vera stòria a ancamin-a dël 1378 con Gregòri XI.

Sota Nicòla V (1447-1455) la biblioteca a l'é anrichisse ëd manuscrit latin, grech e ebréo. Sist IV (1471-1484) a l'ha fissà soa sede andoa a l'é al di d'ancheuj e nominà ël prim bibliotecari. Dël 1481 la biblioteca a goernava 3489 euvre për la consultassion.

Ant ël sécol ch'a fa XVII la biblioteca a l'é vnùita motobin pì granda, an arseivend ij fond ëd la biblioteca ëd Heidelberg (tramudà dël fërvé 1623 për protegje da le lije protestante durant la Guèra dij trant'agn e rivà a Roma apress ses mèis ëd viage), dij duca d'Urbin e dl'argin-a Cristin-a dë Svessia.