Vai al contenuto

Ca Fnoj-Lafleur

Da Wikipedia.
Vos an lenga piemontèisa
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

Ca Fenoglio-Lafleur a l'é n'edifissi stòrich ëd Turin, sìmbol dl'architetura Liberty ant la sità. A resta ant ël quarté San Donà, vzin a Cit Turin, ant na zòna motobin anteressanta për soe architeture neogòtiche e Liberty. A l'é stàita progetà dël 1902 da Pietro Fenoglio, 'me soa meison privà e a arpresenta në sclint esempi dë st'architetura, avosà nen mach an Piemont.

An efet Fenoglio e soa famija a l'han pa vivù vàire ant la meison e a l'han tòst vendula a l'antrapreneur fransèis Lafleur. Chiel a l'ha vivù belessì fin-a soa mòrt e j'ardité a l'han lassà la propietà a la nòta organisassion filantròpica La Benèfica, ch'a dasìa sosta a sòj pòver.

Bele ch'a l'é stàita nen bombardà durant la sconda guèra mondial a l'é drocà an abandon fin-a cand a l'é stàita spartìa an vàire alògg, vendùa a dij privà sitadin e restaurà da costi-sì con soen. Ancheuj a òspita dë studi, ufissi e 'd residense privà.

Caraterìstiche

[modìfica | modifiché la sorgiss]

L'edifissi a l'é batì ai confin dël sénter stòrich, a l'ha tre pian fòra ëd tera, pì un pian ëd mansarda. A l'ha 'l privilegi d'esse al canton con Lea Fransa e Contra Prinsi d'Acaja, anté ch'as treuvo l'intrada prinsipal (nùmer cìvich 11) e l'intrada dle viture al giardin interior. Fenoglio a l'ha progetà l'edifissi 'me soa cà-studi, conforma a na costuma spantià 'd col temp e sòn a l'ha favorì la pì granda libertà creativa, ëdcò con ël but ëd sërché 'd fè na cà model, durant j'agn d'òr dël Liberty turinèis.

Contut che la strutura a l'ha n'ampostassion assè tradissional ëd cà d'àuta borzoasìa, l'edifissi a l'é 'n bon e echilibrà esempi d'utilisassion combinà dij materiaj. Le decorassion a son ësgnore e tipicaman Liberty (ispirà a la natura e a le fior). Al canton a-i è na torëtta con un bovindo motobin sporzent con dle vëdrià multicolor e 'd fer forgià sirognà e antërsà. A l'é 'dcò sirognà 'l curnison ëd véder ch'a sta ansima a la torëtta 'd canton e sta curnis a arcòrda vàire le stassion dla metropolitan-a e le meison fàite a Paris da Hector Guimard. La vëdrià a l'é stàita restaurà mach dj'agn 1990, dagià che dòp un dann a l'era stàita gavà.

St'euvra ëd Fenoglio an efet a smija anfluensà ëd fasson piasosa dal Liberty fransèis e bèlgich, nen mach për soa sëmijansa stilìstica, ma dcò për l'antension internassionalisanta, ch'a l'é stàita la rason ch'a l'ha possà l'architet a ocupesse përsonalman ëd minca pcit detaj: daj tle dle fnestre e dle pòrte, ai riliev soagnà ëd lito-ciman, sensa dësmentié 'l porton interior ch'a lassa intré ant l'andor prinsipal, le ciambran-e 'd bòsch ëd le pòrte e la forma original dij termo 'd ghisa.