Carbunera

Da Wikipedia.
Vos an lenga piemontèisa
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.


Carbunera
   
Stat:

Italia

Region:

Piemont

Provincia: Provincia ëd Lissandria
Nòm 'n italian: Carbonara Scrivia
Coordinà: Latitudin: 44° 50′ 57.9′′ N
Longitudin: 8° 52′ 12.3′′ E

Mostra an sla carta
Autëssa: 177 m s.l.m.
Surfassa: 5,05 km²
Abitant: 1.130 (2017)
Comun dj'anviron: La Vilëtta, Spinegh, Torton-a
CAP: 15050
Prefiss tel.: 0131
Còdes ÌSTAT: 006030
Còdes fiscal: B736 
Sant protetor: san Ròch 
Festa dël borgh: 16 d'ost 
Comune
Posission dël comun an Piemont


Sit istitussional

Carbunera (Carbonara Scrivia an italian) a l'é un comun dël Piemont ëd 1.130 abitant [1], ant la provinsa ëd Lissandria.

As treuva an sle colin-e an sla drita dla Scrivia, ant la region dij Còj Tortonèis ch'a fan part dël pre-Apenin lìgur-piemontèis. Sò teritòri as treuva antra la val ëd la Scrivia e cola dël torent Osson-a.

Stòria[modìfica | modifiché la sorgiss]

La cesa parochial ëd San Martin
Ël teritòri 'd Carbunera a mostra chèich testimoniansa d'época roman-a, quand ch'a l'era traversà da la Via Postumia, la strà ch'a l'era stàita trassà dal cónsol Spurio Postumio Albin e ch'a mnava da la Liguria a la pian-a dël Pò. L'abità atual a l'é dësvlupasse d'antorn a na piev, ch'a fasìa da sènter religios për le borgià sparpajà ant j'anviron. Dël 954, ël vësco 'd Torton-a Gisprand a cita in Vico Molonio la piev ëd San Martin, dont ancora ancheuj la cesa parochial a porta 'l nòm. Ël topònim ëd Carbunera a ven nominà për la prima vira dël 1216, ansema al castel ëd la famija dij Curo, ch'a j'ero 'dcò feodatari 'd Cassan.

Carbunera as costituiss tanme arset dël sécol ch'a fa XIV d'antorn a la ròca dël castel e a ven fortifià a l'época dij Viscont. La ròca dël castel, con soa particolar configurassion a dongion, a arsist bele adess al sènter dël pais. Dël 1412 Flip Maria Viscont a conced an feod ël pais ëd Carbunera e coj ëd Volped, Volpièj e Sarzòu a Perin Càmeri, ch'a l'avìa servilo an guèra. Sò anvod a lo ced dël 1453 a Antòni Guidbòu Cavalchin. La famija Guidbòu Cavalchin a ten ël pais an feod fin al 1797. Dël 1735 Torton-a e ij sò anviron a passo sota la Cà 'd Savòja ëd Carl Emanuel III ant ël Regn ëd Sardëgna.

D'apress a l'época dla dominassion fransèisa ëd Napoleon Bon-a-part, Carbunera a torna al Regn ëd Sardëgna, ant la Divison (peui Provinsa) ëd Lissandria, ant la Provinsa (peui Sircondari) ëd Torton-a e ant ël Mandament ëd Torton-a.

Aministrassion[modìfica | modifiché la sorgiss]

Ël sìndich a l'é Flaviano Gnudi (dal 26/05/2014, dagià sìndich dal 1999 al 2009).

Anliure esterne[modìfica | modifiché la sorgiss]

Arferiment[modìfica | modifiché la sorgiss]

  1. Sorgiss: ISTAT - Bilansi demogràfich al 01/01/2017 [1].


Dissegn ëd la Ròca 'd Carbunera ëd Giuseppe Barberis, 1890