Cesa ëd San Dumini (Sien-a)

Da Wikipedia.
Vos an lenga piemontèisa
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

L'amponenta cesa an mon ëd San Dumini a resta a Sien-a, an piassa San Dumini, an àut dla fontan-a Branda. Soa architetura a l'é adatà con adrëssa a l'autipian rocos con diferent livej ëd seul.

La costrussion[modìfica | modifiché la sorgiss]

Ant ël cors dël sécol ch'a fà XIII, j'órdin mandiant as son anstalasse an sjë spiuvent ch'a sircondo ël sènter dla sità 'd Sien-a e a l'han ancaminà la costrussion ëd na cesa sempia, a navà ùnica. Costa-sì a l'ha argionzù le dimension atuaj a l'ancamin dël sécol ch'a fà XIV.

La strutura esterior[modìfica | modifiché la sorgiss]

L'ansem, concepì ant lë stil tradissional dl'architetura sistersensa, a finiss con un còro retilign e a smon dj'element ornamentaj sempi. Malgré la severità dij materiaj e dla decorassion, la cesa a resta ampressionanta, dzortut për soe dimension. As armarca, an particolar, l'àuta capela dël còro.

L'anterior[modìfica | modifiché la sorgiss]

L'andrinta dëspujà as compon ëd na sola navà, ch'a finiss con un largh transet e un còro prinsipal quadrà. Tre capele ëd còro a slongo j'àutre estremità. Le vëdrià colorà a son dle donassion moderne dël sécol ch'a fà XX. Le muraje dla navà e cole dle capele a l'han dle piture realisà antra ij sécoj XV e XVII da dij pitor coma Matteo ëd Giovanni, l'architet dël dòm, Francesco ëd Giorgio Martini e Rutilio Manetti.

La capela ëd còro a drita a conten vàire tombe e plache comemorative dë student alman mòrt durant j'epidemìe ëd pest ch'a l'han ravagià Sien-a ant ij sécoj XVI e XVII.

La Capela dle Vòlte[modìfica | modifiché la sorgiss]

Ant la Capela dle Vòlte, ch'a resta a drita dl'intrada, as peul vëdd-se ël ritrat pi antich ëd Catlin-a ëd Sien-a, l'ùnich realisà durant soa vita, piturà antra 'l 1370 e ël 1380 da Andrea Vanni (1322 anviron-1413), un dij sò amis. La fija a l'é arpresentà con un liri e vestìa dl'àbit dle Mantlà, ëd ters órdin duminican.

La capela ëd Santa Catlin-a[modìfica | modifiché la sorgiss]

Ant ël mes ëd la cesa, a drita, as duverta la Capela ëd Santa Catlin-a, prontà antra 'l 1460 e ël 1488 arlongh ël mur anterior dla veja sacristìa për acheuje la testa dla santa, portà dë scondion da Roma a Sien-a dël 1383 da sò vej diretor ëd cossiensa e confessor, Raimond ëd Capua. L'arlichiari modern a l'é sarà ant un tabernàcol an màrmol dorà, dë stil Arnassensa.

Le muraje dla capela a son archincà ëd fresch ch'a arpresento la vita ëd santa Catlin-a, euvre amportante dël pitor Giovanni Antonio Bazzi (1477-1549), stranomà Sodoma. La muraja 'd fond a smon la santa an éstasi e ch'a l'ha un mancament; su cola 'd drita Catlin-a a consola, prima ëd soa esecussion, un condanà a mòrt dit Niccolò ëd Tuldo. Ëdcò ij doi sant, Luch e Giròni, ch'a archinco l'arch d'intrada dla capela a son dla man ëd Sodoma.
La muraja a snistra, consacrà a la varison ëd na possedùa grassie a l'antërvension ëd Catlin-a, a l'é stàita realisà dël 1593 da Francesco Vanni.