Discussion:Cecco Angiolieri

Italian - Toscan

Scuseme, ma dì che dël 1200 e subia a-i fussa l'italian a l'é pro nen possibil. Anco' Dante a lo ciamera' Volgare Fiorentino, e col ëd Cecco a l'é gnanca fiorentin... dzortut a l'é motobin dur da lese për un parlant nativ italian, gavà si fossi foco --Bèrto 'd Sèra 08:41, 17 Luj 2007 (UTC)

Eh, no, Bèrto, costa vòlta a son pròpi nen d'acòrdi con ti! Pija na qualsëssìa "Stòria dla literatura italiana" e a-i treuvi Cecco Angiolieri! La lenga italian-a a l'é cola ch'a l'é taca a parle-se (e a scriv-se) anviron dël 1200, con Dante, Angiolieri e companìa cantant. D'acòrdi ch'a l'era nen l'italian d'ancheuj, istess che l'italian dël Manzoni, milanèis, a l'era 'n cicinin diferent da l'italian ch'as parlava antlora a Firense (e chiel a l'é andàit a "arzenté ij strass ant l'Arn"...). Ma dì che l'Angiolieri a scrivìa nen an italian a sarìa com-a dì che Shakesperare a scrivìa nen an ingleis (e noi a antenduma l'italian dl'Angiolieri mej che j'Anglèìs a antendu lòn ch'a l'hs scrit Shakespeare!) E peui, l'Italia a-i é mach nen dal 1861! Dante a scrivìa: "Ahi, serva Italia, di dolore ostello" (Purgatòri, VI, 77) e la "Coròna 'd Fer" a l'é stàita dovrà fin da l'agn 700 për incoroné a Pavìa ij "re d'Italia". Si pròpi a voloma fé ij pistin, scrivoma che Cecco Angiolieri a l'era un "poeta toscan ëd lenga italian-a"... Ciàu! --Gian- 13:21, 17 Luj 2007 (UTC)

Për arspònd-te i peulo mach buteme a scrive n'artìcol ciamà Italia (evolussion dël concet). Ma për adess sensa stè-lì a fela longa i vorerìa mach ciamete codì che Màssim D'Azej a disèissa che l'Italia a l'avìo fala lor (donca prima a-i era nen) e che però j'italian franch tutun a-i fusso nen. Con l'Anghiltera as peul nen fesse 'd paragon, ch'a l'é l'ùnica nassion europenga ch'a l'abia dle rèis veje, ën essend mai ëstaita andrinta al Sàcher Roman Imperi. Antra j'àotre, mi Shakespeare i lo leso sensa gnun vocabolari, miraco Chaucer am da 'd sagrin, ma Shakespeare nò. Lòn ch'i peulo nen dì d'Angiolieri (ma i diso ëd Dante, ch'a l'é bele che sò coscrit). Varda mach sossì. Da na mira leteraria, Dante e sò coscrit a l'han anventà gnanch na frisa (con tut ël rispet). A son mach bogiasse a pijé 'l pòst lassà veujd da l'Ossitan, dapress a la Crosada contra j'Albigèis, ën fortend che drocaje Tolosa la neuva potensa econòmica europenga a l'era ël fiorin d'òr dij banché ëd Fiorensa, fait grass antra j'àotre dal sach ëd Costantinòpoj fait da ij Venessian e dël tràfich dë s-ciav ucrain fait da ij Genovèis (che 'l tràfich ëd bionde a l'han pa anventalo adess). E che sòn a sia rivà a Fiorensa a l'é pen-a natural, ën essend Fiorensa la sità dij banché ch'a batìo la moneda pì spantià n'Euròpa, visadì ëd coj che ën restand an contat diret con tute le cort d'Euròpa a l'avìo na posission privilegìa për resté al corent dle meude culturaj. Se Dante a fussa nen nait a Fiorensa a l'avrìo amportane un, che j'anteletoaj dël Medioev a-i ero tant 'me Ronaldo, andova ch'a pagavo dë pì lor a l'andavo a travajé (varda mach lòn ch'a l'ero ij podestà comunaj). Sò passé al parlé dla gent a-i ven dapress a ij viragi dj'evangej già fait da j'erètich, e a fa part d'un moviment cultural europengh contra al dovré dël latin ch'a mnerà peui a l'Arforma. Ma comsëssìa, ëdcò l'Ossitania a l'era pa na nassion... E gnanca a l'era na nassion la Fransa midema, coma peui as ës-ciairerà a ij temp ëd Gioana d'Arch. Lòn ch'i veuj dì a l'é ch'i soma n'enciclopedìa, i podoma nen fé che trascrive la reclam dinàstica ëd cheidun (ant ës cas-sì, dij Savòja). I l'oma l'òbligh dë deje a la gent n'anformassion obietiva, e dì che ant ël Medioev a-i fussa l'Italia (se nen coma espression geogràfica restà da 'nt ij temp roman) a l'é d'autut faoss. L'istess ëstat dij Savòja ant coj temp-lì a sta motobin pì dadlà dj'Alp, che nen dadsà. Se i presentoma l'idèja che a-i fussa già l'Italia ant ël medioev i-j giutoma mach a ij Savòja a fortì che ij Monfrà, ël Marchesà ëd Salusse, jë Scarton dël Delfinà e via fòrt a sio mai esistì. La stòria a venta contela 'me ch'a l'é, nen com a-j fa còmod a ij Rè. Sensa polèmiche, i son sigur che se it-j pensi ansima na minuta a j'implicassion për la session stòrica it rende cont ëd lòn ch'i diso. Ant la stòria ëd Dante pòst për l'Italia a-i n'a-i é nen. La soa a l'é la stòria d'un òm dij temp dij Guelf e dij Ghibelin, donca la stòria d'un che coma podej polìtich a l'avìa la triade: Papa, Amperator, Sgnor dël pòst. Dante midem a parla ëd Lenga dël sì, pa d'italian e a descriv na tendensa lenghìstica ch'a-i é e a va documentà, ma ch'a va nen contrabandà për italian. I chërdo che sossì a debia ess-ie nen mach ant la session ëstòrica, ma ëdcò an cola literaria. E mersì për la bela discussion, a fa pro piasì parlé dë ste ròbe an piemontèis :) Da ùltim, e coma cartin-a tornasol për chi ch'a l'ha 'd dubi, it anvito a lese lòn ch'a scriv Vitòrio Alfé an piemontèis e peui un tòch ëd sò Adelchi n'italian. Am ësmija la pì bela dimostrassion dla diferensa antra na lenga sarà ant un sìrcol d'anteletoaj e na lenga viva. As trata pa dë fé ij secessionista, as trata mach d'esse obietiv. Dësnò peui com it ëspieghi l'Arvira dij costipà dë Spagna dël 1830? S'a-i era già l'italian e tuti a-i ero dij liberaj convint, com a resta ch'a savìo gnanca dì Costitussion? Ël medioev a l'é un moment anco' amperial, dont a-i part peui un process ëd framentassion nassional ch'a finiss con l'Union Europenga. Donca la storia, ëdcò lenghìstica, dël medioev a va s-ciairà da mira continental, ën presentand ël temp për lòn ch'a l'é stait, e nen projetand-ie ansima la vita dël dì d'ancheuj. Sòn a val pa mach për l'Italia. --Bèrto 'd Sèra 10:16, 18 Luj 2007 (UTC)

E se...

i lo ciamèisso poeta volgar toscan e i tachèisso a scrive n'artìcol ch'a parla dle prime fasi dij volgar italian, tuti ansema? As capiss ch'as trata ëdcò dë passé ij Sërmon Subalpin ant la categorìa dij volgar medievaj --Bèrto 'd Sèra 12:20, 18 Luj 2007 (UTC)