Geòrgia (Stat Unì d'América)

Da Wikipedia.
Vos an lenga piemontèisa
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.
Posission dlë Stat

La Geòrgia a l'é në stat federal djë Stat Unì. A l'ha na surfassa ëd 154.077 km² e na popolassion d' 8.829.383 abitant.

As treuva ant la macroregion ciamà comunement Sud (South). A confin-a a nòrd col Tenessì e con la Carolin-a dël Nòrd, a òvest con l'Alabama, a sud con la Florida, a est con la Carolin-a dël Sud e con l'Ocean Atlàntich.

La capital a l'é Atlanta (423.019 abitant), ch'a l'é ëdcò la sità pì popolà dlë stat. Àutre sità importante a son Augusta, Columbus, Savannah, Athens, Macon e Rome.

Drapò dlë Stat
Ansëgna dlë Stat

Stòria[modìfica | modifiché la sorgiss]

Ël perìod colonial[modìfica | modifiché la sorgiss]

La Geòrgia a l'é stàita la dariera colònia anglèisa ant ël nòrd Mérica, la nùmer tërdes. Ël fondador a l'é stàit James Oglethorpe e ël nòm a restava an onor ëd Giòrs II.

Oglethorpe a l'é partì da l'Anghiltèra ant la prima dël 1733 e a l'é rivà a lë sboch dël fium Savannah, anté ch'a l'ha fondà na sità con ël midem nòm dël fium. L'ann apress la fondassion ëd Savannah, a l'han fondà Ebenezer. Ël midem ann, Oglethorpe a l'é partì për l'Anghiltèra e a l'é tòst tornà an ëmnand d'àutri imigrant.

La Geòrgia a l'é stàita l'ùnica dle tërdes colònie a arsèive d'agiut finansiari con un vot dël parlament. A diferensa da j'àutre colònie, an Geòrgia a l'ancamin l'han proibì la s-ciavitù e l'amportassion ëd licor antossiant.
Oglethorpe a l'era stàit goernador për dódes agn, cand a l'é tornà an Anghiltèra.

Dël 1749 la s-ciavitù a l'é stàita përmetùa, ma sota dle laj për ël tratament uman ëd jë s-ciav.
Dël 1752 a l'é vnùita colònia real. La gent adess a elegìa na ciambrea e ël re a nominava ël goernador.

Al temp ëd l'arvolussion, la Geòrgia a contava sinquantamila përson-e, dont la mità dë s-ciav.

La secession[modìfica | modifiché la sorgiss]

Ai 19 ëd gené dël 1861, la Geòrgia a l'é separasse da l'Union.

Organisassion polìtica[modìfica | modifiché la sorgiss]

La Geòrgia a contribuiss con 16 grand eletor a j'elession pressidensiaj dl'Union.