Montondé
 |
Vos an lenga piemontèisa |
| Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì. |
|
Montondé (Montaldeo an italian e an lìgure) a l'é un comun dël Piemont ëd 264 abitant [1], ant la provinsa ëd Lissandria. As treuva al bòrd meridional ëd l'Àut Monfrà, al confin con l'Apenin Lìgure, antra le valà dij torent Piòta e Albedosa. Stòria[modìfica | modifiché la sorgiss]Contut che na tradission a l'àbia arconossù con Montondé l'abità ciamà Mons Alpherius cità ant ën diplòma dj'agn 943-947, la prima sorgiss ch'a parla dël pais a armonta a l'inissi dël sécol ch'a fa XIII e a mostra ij cónsoj dla Comun-a rural ëd Montondé fé sarament a la Comun-a 'd Lissandria për giuté ant la dësfèisa dla region da le mire dij marchèis dël Monfrà da na banda e da l'espansion ëd la Repùblica 'd Génoa da l'àutra. Dël 1224 ël pais, ciamà antlora Montaudel, a ven sachegià dai genoèis ch'a l'ero an conflit con Lissandria. Dël Tërzent Montondé a figura antra le comun-e ch'a dovìo rende omagi al marchèis Teodor Paleòlogh dël Monfrà. La giurisdission monfrin-a sël pais a l'é durà pòch, përché ant l'istess sécol l'imperador Venceslao a anfeoda Montondé al Ducà 'd Milan sota Gian Galeass Viscont. Al prinsipi dël Quatsent Montondé a passa a le trupe 'd Facin Can, ch'a lo vend peui a Génoa. Dël 1431 le guère d'espansion djë Sfòrsa a porto torna 'l pais sota la giurisdission dij milanèis, che anfeodo Montondé a la famija dij Tròt. Ël goern ëd costa famija a va anans fin al Sinchsent, quand che na ribelion as dëscaden-a ant ël pais për via dla prepotensa dij feodatari: dël 1528 la famija antrega dij Tròt a l'é massacrà da la popolassion e dël 1531 ël pais a passa an feod a la famija Dòria, ch'a lo tnirà fin al Setsent.D'apress a l'época dla dominassion fransèisa ëd Napoleon Bon-a-part, dël 1815 Montondé a torna ant ël Regn ëd Sardëgna, e dal 1859, an séguit a la riorganisassion aministrativa dël Decret Rattazzi (Lèj n.3702, 23 otóber 1859), a l'é aministrà sota a la Provinsa ëd Lissandria, al Sircondari ëd Neuve e al Mandament ëd Castlèt d'Òrba. Aministrassion[modìfica | modifiché la sorgiss]Ël sìndich a l'é Antonello Pestarino (dal 14/06/2004, scond mandà da l'08/06/2009, ters mandà dal 26/05/2014). Anliure esterne[modìfica | modifiché la sorgiss]Arferiment[modìfica | modifiché la sorgiss]
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
