Norberto Rosa

	Vos an lenga piemontèisa
	Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

Biografìa Norberto Rosa a l'era nassù a Vian-a ij 3 ëd mars dël 1803, a l'é sempre vivù ant la Val Susa e a l'é mòrt a Susa ël 24 ëd giugn dël 1862 . Rosa a l'avìa fàit jë studi universitari a Turin. Dël 1830 a l'ha fità e peui catà na piassa da procurator legal a Susa e a l'ha anandià soa cariera legal. A l'é stàit poeta, musicista, pitor e giornalista, an colaborand con ël Messaggere Torinese e la Gazzetta del Popolo. A l'ha fàit ëdco ël proveditor a jë studi a Susa. Ël pare ë Rosa a l'é mòrt che chiel a l'era ancor assè giovo e, 'me ch'a conta chiel midem an na soa biografìa, s'esperiensa a l'ha rendulo difissios contra la categorìa dij médich. Dël 1852 a l'ha marià soa novoda Laura Valetti. La cobia a l'avrà quatr masnà, dont tre a dzorvivran al pare. L'esperiensa polìtica Ai 22 ëd gené dël 1849 Rosa a l'é stàit elegiù diputà ant ël colege ëd Condòve e a l'é stàit parlamentar për ij prim ses mèis ëd col ann. Con la neuva legisladura a l'é stàit torna elegiù, ma a l'ha arnonsià a l'ufissi. L'euvra poética A l'ancamin Rosa a l'ha publicà soens dzora al Parnas Piemonteis ëd poesìe, fàule e artìcoj, për peui slontanesse an manera polémica apress d'avèj conossù, dël 1840 anviron, la poesìa ëd Brofferio. Da col moment, da satìrica e moralìstica, soa poesìa a l'é dventà d'antonassion pì polìtica e sivila. Soa euvra poética, spatarà ansima a giornaj e feuj volant, a l'é stàita publicà an volum mach dël 1988. Euvre I cattivi medici, poemetto piemontese (Susa, 1832) Le strade ferrate, sestine piemontesi (1840) Norberto Rosa a dubitava che le stra ferà as podèisso fesse ëdcò an Piemont: che Nosgnor benedet am lassa vive pa mach ... sent e sinquanta o dosent agn Ij piasì (1844) Ij vers finaj dl'euvra : Rije 'd costi fabiòch carià 'd pajëtte, ch'a regno për la grassia dle manëtte, con la speransa ch'as na vado un di, a l'é 'l re dij piasì. Inno dij piemontèis Panegirich d'San Martin (1848) Ij vers finaj dl'euvra: Contra un pòpol solevà ch'a veul rompe soa caden-a, i-é nen Austria ch'a ten-a; gnanca 'l diav a la dis pa! La plebe del Parnas Chèich vers dla canson : Am fam rije a crëpa pansa Coj poeti da bon pat Ch'as dan 'd ton e d'importansa E ant ël fond a son 'd savat! Tra soe fàule a son da arcordé: La vorp e la mascrada La farfala e la lumassa Arferiment bibliogràfich për chi a veul fé dj'arserche pì ancreuse Gianrenzo P. Clivio - Profilo di storia della letteratura in piemontese

Aiuto per la lettura Ayuda para la lectura Help for Reading Rintré ant la Piòla Contaté j'Aministrator Lìber për Amprende Coression ortogràfica Tastadura piemontèisa Portaj e Proget Agiut pr'ij Contributor Travajòt sempi