Nouvelle vague

Da Wikipedia.
Vos an lenga piemontèisa
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

La Nouvelle vague a l'é ël moviment anandià a la fin dj'agn 1950 daj giovo regista fransèis, ch'a vorìo chité-lì con la tradission cinematogràfica e ancaminé a conté le stòrie al cine ëd na fasson neuva. Antra ij prinsipaj përsonage ëd costa vangoardia coltural a-i son Truffaut, Godard, Lelouch.
Ël nòm a ven dal tìtol ëd n'ancesta an sla gioventura fransèisa, publicà dël 1957 e aplicà a na partìa ëd regista ch'a l'avìo realisà ij sò prim travaj longh antra 'l 1958 e ël 1960. Ës moviment as ampon dël 1959, cand Godard a realisa sò prim film longh e cand al festival ëd Cannes a son ësmonù film ëd M. Camus, F. Truffaut, e Hiroshima, mon amour d'A. Resnais. Ant j'agn apress l'espression a l'é ëdcò dovrà an arferiment a d'àutre partìe ëd regista che, dzortut an Brasil, Giapon e Cecoslovachia, ant ij sò scrit teòrich e ij sò film, a l'avìo pijà na posission fòrt crìtica contra ël conformism ëstilìstich e ideològich dël cine ëd coj temp.
An Fransa sota la tichëtta ëd Nouvelle vague a son ëstàit butà nen mach la partìa, pitòst omogenia, dij colaborador a l'arvista Cahiers du Cinéma (C. Chabrol, Truffaut, J.-L. Godard, J. Doniol-Valcroze, J. Rivette, Ë. Rohmer) ma ëdcò ëd regista ch'a l'avìo già na gròssa esperiensa ant ij documentari (Resnais, G. Franju, Ch. Marker) o già anserì ant l'andustria (R. Vadim, Camus), e fin-a ëd giovo ëd vàire proveniense colturaj e professionaj che a ancaminavo a col temp (Louis Malle, J.P. Mocky, F. Reichenbach, J. Demy, M. Hanoun, Agnès Varda, M. Deville).

L'anspirassion dël moviment[modìfica | modifiché la sorgiss]

Ij prinsipi dla Nouvelle vague a j'ero doi: l'indipendensa dal cine andustrial e la nossion ëd cine d'autor.
Për podèj esse indipendent, as praticava l'autofinansiament e a së sfrutavo ij premi 'd qualità, anstituì an Fransa dël 1955. Sòn a l'ha përmetù a vàire esordient ëd fé sensa dij produtor.
A-i era donca da manca ëd ten-e bass ij cost ëd produssion, e sòn a l'ha anfluensà la selession dij soget e soa tratassion: j'esponent ëd la Nouvelle vague a l'han ëd sòlit preferì ij tema privà a coj sivij. An vàire cas (Godard, Resnais, Demy, Rivette) sòn a l'ha ëdcò mnà a n'arnovament lenghìstich e dla narassion.
Comsëssìa, ij regista d'ës moviment a son ëstàit ëd testimòni cossient ëd soa época (la Fransa ëd De Gaulle), an vivendne e an arfletendne ij problema e le crisi ëd valor.