Vai al contenuto

Pèis

Da Wikipedia.
Vos an lenga piemontèisa
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

Ël pèis d'un còrp ant un pont qualsëssìa ëd lë spassi a peul esse definì tanme la fòrsa gravitassional arzultanta che a agiss an sël còrp, dovùa a tuti j'àutri còrp ant lë spassi. Për un còrp davzin a la surfassa dla Tèra, le fòrse gravitassionaj dovùe a dij còrp estern a son bele che trascuràbij rëspet a cola dovùa a la Tèra: l'ùnica fòrsa gravitassional ch'a-i fà damanca ëd consideré a l'é cola dovùa a la Tèra, e costa fòrsa a l'é ël pèis.
As trata donca 'd na quantità vetorial. La diression d'ës vetor a l'é vers ël sènter ëd la Tèra e sò mòdol a l'é esprimù an unità ëd fòrsa, tanme ël chilo-pèis o ël newton.

Cand as lassa robaté lìber un còrp ëd massa m, soa acelerassion a l'é , l'acelerassion ëd gravità, e la fòrsa ch'a j'agiss ansima a l'é , sò pèis. La sconda laj ëd Newton aplicà a 'n còrp an robatament lìber a forniss . Donca un a l'ha ëdcò

,

anté che P e g a son ij mòdoj dij vetor pèis e acelerassion.

Dagià che a varia da 'n pont a n'àutr an sla Tèra, ël pèis d'un còrp ëd massa m a l'é diferent an località diferente. Donca, a diferensa d'la massa, ch'a l'é na propietà antrìnseca d'un còrp, sò pèis a dipend da soa posission rispet al sènter ëd la Tèra.