Roberto Saviano
 |
Vos an lenga piemontèisa |
| Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì. |
 Scritor an lenga italian-a. Da le prime mnasse arseivùe për soe denonsie contra le còche ëd la camora a viv sempre sota protession. Al di d'ancheuj a travaja për dij giornaj italian (L'Espresso e La Repubblica) o anternassionaj coma 'l Washington Post, ël Time, El País, Die Zeit, Der Spiegel. Biografìa[modìfica | modifiché la sorgiss]Fieul dël médich Luigi Saviano, a l'ha pijà la làurea an Filosofìa ant l'Università Federico II ëd Nàpoli, anté che a l'é stàit anlev dle stòrich meridionalista Francesco Barbagallo; a ancamin-a soa cariera giornalìstica dël 2002 an scrivend për vàire arviste e giornaj coma: Pulp, Diario, Sud, ël Manifesto e për ël Corriere del Mezzogiorno. Gomorra[modìfica | modifiché la sorgiss]Ëd mars 2006 a fa seurte Gomorra, visadì un viagi ant l'imper econòmich e ant ël seugn ëd dumini dla camora, un viagi ant ël mond ëd j'afé e dij crìmen ant ij lèu andoa la camora a l'é nàita e chërsùa: la Campania. Ant lë Stat italian ël lìber a l'ha vendù 1,8 milion ëd còpie e a l'é stàit virà an 43 lenghe con ëd bon arzultà an Almagna, Olanda, Spagna, Fransa, Finlandia, Lituania e via fòrt. Le mnasse e la vita sota protession[modìfica | modifiché la sorgiss]Con ël sucess dël lìber ëd Saviano a son ancaminà ij problema për l'autor: mnasse për litra, mnasse al teléfon e na vita sempre pì sola. Aj 14 ëd mars dël 2008, al process Spartacus, l'avocà dij caporion Francesco Bidognetti e Antonio Iovine, Michele Santonastaso, a l'ha smonù a la cort na litra dij caporion che a ciamavo 'd mudé 'l process ant n'àutra sità përchè ant ël sud dl'Italia a-i sarìa l'assendent negativ ëd Roberto Saviano e 'd sò lìber. Dòp costa litra ël Ministr ëd l'Anterior a l'ha decidù d'angrandì la protession an giontand doi òmo an pì. Ant l'otóber dël 2008 Saviano a l'ha decidù 'd chité l'Italia përchè già da vàire mèis as savìa che la camora a spetava nomach na bon-a ocasion për masselo. Ël progèt ëd masselo a l'era stàit arvelà da vàire colaborador ëd la giustissia che a l'han dit che darera a costa ideja a-i era la còca dij casalèis. L'apel dij Premi Nobel[modìfica | modifiché la sorgiss]Aj 20 d'otóber dël 2008, ses Premi Nobel antërnassionaj a l'han ciamà a lë Stat italian ëd fé qualsëssìa sfòrs për goernelo e dëroté la camora, an disend ciàir che ël crìmen organisà a l'é pa 'n problema 'd polissìa nomach për Saviano, ma a l'é 'n problema 'd democrassìa che a toca tuti ij sitadin. Costi sitadin a peulo pa lassé core che ij fàit contà sël lìber Gomorra a càpito ant l'Euròpa dël 2008, parèj coma a peulo pa soporté che 'l pressi da paghé për la denonsia 'd costi fàit a sia l'arnunsia a la libertà e a la vita. Mùsica[modìfica | modifiché la sorgiss]La formassion anglèisa dij Massive Attack a l'ha scrivù na canson dzora la stòria 'd Roberto Saviano, "Herculaneum", tòch che a l'é intrà ant le mùsiche dël film Gomorra. Ël rapeur napolitan Lucariello, butasse d'acòrdi con Saviano, a l'ha scrivù na canson ciamà "Cappotto di legno", butà an musica da Ezio Bosso, anté che a ven contà la stòria d'un sassin che as pronta për massé Saviano. La formassion piemontèisa dij Subsonica a l'ha dedicà a Saviano la canson "Piombo" che as treuva ant l'àlbom L'eclissi. A la fin dla canson "In Italia" dël rapeur Fabri Fibra a-i é 'n tòch ëd l'antërvista d'Enzo Biagi a Roberto Saviano andoa chiel-sì a dis che sò seugn a l'era col ëd resté ant soa tèra për contela e seguité a arziste. Euvre prinsipaj[modìfica | modifiché la sorgiss] |
