Scipione Giordano

Da Wikipedia.
Vos an lenga piemontèisa
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.


Biografìa[modìfica | modifiché la sorgiss]

Scipione Giordano a l'era nassù ai 4 d'otóber dël 1817 a Turin, an contrà dl'ospidal 24. Soa mare a l'era la pitris Sofia Clerk.
A ca soa a vnisìo soens ij médich colega dël pare e j'artista amis dla mare. Parèj già da masnà a l'ha avù ocasion ëd conòsse Edoardo Calvo, Carlo Botta, Silvio Pellico, Carlo Marenco, Alberto Nota, Stanislao Marchisio.

Mòrta soa mare, a l'era stàit mandà a studié da 'n precetor, ma a soportava nen la dura dissiplin-a ch'a j'amponìo. Parèj a l'ha ciamà e otnù da sò pare d'esse mandà a studié al colege djë scolop a Carcar, anté ch'a arsèiv n'erudission clàssica. A sarà për tuta la vita arconossent dl'anstrussion arseivùa d'jë scolop.

Rintrà a ca dël 1834 a l'é anscrivusse al prim ann da sirògich. Peui a l'é passà a fé ël médich ostétrich e a l'ha fàit na lesta cariera: dël 1857, a quarant'agn, a l'era diretor dla clìnica ostétrica. Dël 1863 però a l'ha dàit soe dimission për protesta përchè a l'avìo gavaje, sensa dije gnente, l'ansegnament a j'anleve levatriss.

Giordano l'avìa publicà un volum ëd poesìe ant ël 1893.
A l'era bon a scrive vers ëdcò an latin e fransèis, e a l'era alpinista. A l'é mòrt an Savòja ai 17 ëd maj dël 1894.

Euvre prinsipaj[modìfica | modifiché la sorgiss]

Cheich tìtoj ëd soe poesìe:

  • Le speranse d'Italia
  • Ai Padri Gesuita dla Svissera (1847; costa poesìa a l'era fin-a stàita atribuìa a Brofferio e stampà ant l'edission 1886 dle poesìe ëd Brofferio)
  • Riconciliassion con j'Alman
  • Pio Nòno ant ël '47
  • La festa dlë Statuto ant 'l 1852
  • Për la prima festa dl'Unità d'Italia

Giordano a l'é ëdcò stàit ëscritor ëd medzin-a popolar:

  • Saggio di galateo ad uso degli ammalati (1861)
  • Mentore del pratico (1866)

Arferiment bibliogràfich për chi a veul fé dj'arserche pì ancreuse[modìfica | modifiché la sorgiss]

Gianrenzo P. Clivio - Profilo di storia della letteratura in piemontese