Sigmund Freud
Vos an lenga piemontèisa | |
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì. |
Biografìa[modìfica | modifiché la sorgiss]Sigismund Schlomo Freud, mej conossù coma Sigmund Freud, a l'era nassù a Freiberg, al dì d'ancheuj Příbor, an Moravia, ai 6 ëd magg dël 1856 da na famija ebrea che dël 1860 a l'ha tramudà a Vien-a. Dël 1881 a l'é laureasse an medzin-a e a l'ha fàit pràtica a l'ospidal general ëd Vien-a dventant assistent ëd Theodor Meynert.
A l'é specialisasse an maladìe nervose e a l'ha mnà arserche an sla cocain-a. Dël 1902 a l'é stàit nominà professor strasordinari a l'Università ëd Vien-a; dël 1909 a l'ha fàit un viage an Mérica con Jung. Séghit a le përsecussion rassiaj (quatr soe seur a muiran dël 1942 ant ël camp d'Auschwitz) e a l'ocupassion nasista dl'Àustria, dël 1938 Freud a l'ha chità Vien-a e a l'ha tramudà a Londra, andoa a l'é mòrt ai 23 dë stèmber dël 1939. Sò studi e sò anfluss[modìfica | modifiché la sorgiss]Freud a l'é stàit ël prinsipal esponent dla psico-anàlisi. Soe teorìe e ël tratament che a dasìa ai sò malavi a l'han bolversà la Vien-a dël sécol ch'a fa XIX e ël debà a sò riguard a dura ant l'época atual. Soe idèje a son soens dëscutùe e criticà. Freud a l'ha avù un ròl amportant ant la coltura contemporania, ant la fasson dë s-ciairé la dinàmica psicològica, la përson-a, ël sìngol, la sossietà, ij process sossiaj, la vita, le costume, ij modej dl'esistensa, ij valor. L'anàlisi anfantil[modìfica | modifiché la sorgiss]Freud a l'é avzinasse a l'anàlisi dle masnà mach ëd fasson indireta, visadì a travers l'arcostrussion analìtica ëd përson-e giumaj grande e a travers ij pare e le mare. J'idèje, j'antërpretassion, le técniche e j'anàlisi ëd Freud a l'han provocà un cangiament d'orisont ant la manera ëd concepì la masnà, ij rapòrt familiar e sossiaj, l'educassion. Con chiel, a son drocà dij vej pregiudissi, ma ëdcò la chërdensa dl'anfansia tanme na stagion sensa problema, tension o conflit: la masnà a viv ëd drama, ëd peur parèj ëd tuti j'òm, e dzortut sensa esse bon a capije. |