Università 'd Londra

	Vos an lenga piemontèisa
	Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

L'Università 'd Londra (an anglèis University of London) a l'é na federassion d'università fondà dël 1836, formà da 31 scòle: 19 università e 12 institut për l'arserca. A l'ha 135.000 student e për sòn a l'é l'università pì granda dël Regn Unì.

L'università a l'é fondasse con na lege dël 1836 che a l'ha creà la federassion an butand ansema la London University (adess University College London) e 'l King's College (adess King's College London).

Organisassion

Ij neuv institut pì grand ëd la federassion, che a son ciamà colleges, a son Birkbeck, Goldsmiths, King's College London, la London Business School, la London School of Economics, Queen Mary, la Royal Holloway, la School of Oriental and African Studies e University College London (UCL). Imperial College London a l'ha chità l'Università 'd Londra e a l'é dventà andipendent dël 2007.

Ij 19 mèmber ëd la federassion a son tratà coma università individuàj.

Aministrassion

Ij Colleges ëd l'Università'd Londra a son:

Birkbeck, University of London (BBK)
The Central School of Speech and Drama (CSSD)
Courtauld Institute of Art
Goldsmiths, University of London (GUL)
Heythrop College (HEY)
Institute of Cancer Research (ICR)
Institute of Education (IoE)
King's College London (KCL)
London Business School (LBS)
The London School of Economics and Political Science (LSE)
London School of Hygiene and Tropical Medicine (LSHTM)
Queen Mary, University of London (QMUL)
Royal Academy of Music (RAM)
Royal Holloway, University of London (RHUL)
Royal Veterinary College (RVC)
School of Oriental and African Studies (SOAS)
The School of Pharmacy, University of London
University College London (UCL)
University of London Institute in Paris (ULIP)
St George's, University of London, anans St George's Hospital Medical School (SGUL)

Vita da student

Ël 5% ëd je student dël Regn Unì a son ëstàit student ant un-a ëd le scòle universitarie londinèise. La University of London Union (ULU) a l'é 'l la liura për tuti jë student ëd l'università 'd Londra, ansema a le Unions ëd minca college e institut. L'edifissi dla ULU as treuva an Malet Street (davzin a la Senate House, sénter aministrativ ëd l'università). Costa union a eufr a minca student vàire servissi e vantagi.

Përsonagi amportant

Vàire person-e famose a son passà da la University of London, sia coma student che coma mèmber, e tra costi a-i son ëstaje 4 re, 52 president o prim ministr, 63 premi Nobel, 6 vagneur dël premi Grammy, 2 vagneur ëd l'Oscar e 3 midaje d'òr olìmpiche.

Përson-e dl'università, ant ël passà e ant ël present, a l'han giutà a fé 'd dëscuverte franch amportante sota na mira sientìfica, come la dëscuverta dij vacin fàita da Edward Jenner e Henry Gray (autor ëd Gray's Anatomy). D'àutre dëscuverte amportante a-i son ëstàite an vàire camp:

ël DNA a l'é stàit dëscuvert da Francis Crick, Maurice Wilkins e Rosalind Franklin;
la penissilin-a da Alexander Fleming e Ernest Chain;
ij raj X da William Henry Bragg e Charles Glover Barkla;
la teorìa dl'eletromagnetism da James Clerk Maxwell;
la determinassion ëd la l'andi dla lus da Louis Essen.

Tra ij polìtich pì amportant che a son passà da j'andor ëd costa università a-i son staje Muhammad Haji Ibrahim Egal, Romano Prodi, Junichiro Koizumi, Aung San Suu Kyi, l'arsivësco Desmond Tutu, Taro Aso, Nelson Mandela, John F. Kennedy e Mahatma Gandhi. Tra jë student pì famos ëd costa università a-i son ëstaje mèmber ëd vàire formassion musicàj arnomà: Queen, Coldplay, Blur e Iron Maiden.