Vai al contenuto

Vitòrio Medeo III

Da Wikipedia.
Vos an lenga piemontèisa
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.


Fieul ëd Carl Emanuel III, Vitòrio Medeo ëd Savòja a l'era nassù a Turin ij 26 ëd giugn dël 1726. A l'avìa arseivù na bon-a educassion umanìstica, ma 'l pare a l'avìa tnulo leugn da le question dë stat an giudicand-lo tanme 'n giovo riboteur pa bon a gestì 'l travaj da re. Vitòrio Medeo a considerava ij ministr e ij colaborator dël pare tanme ëd sò nemis e, rivà an sël tròno, a l'ha licensiaje, an sircondand-se 'd cortisan ch'a-j daran pòch agiut ant la gestion dël govern.
Për fé front e combate la Fransa arvolussionaria, Vitòrio Medeo a l'avìa tentà 'd fé nasse na lega federativa. A lë s-ciòp ëd la guèra an tra Fransa e Àustria a profita nen dla proposta dël ministr ëd lë strangé 'd Fransa, Dumouriez, për n'aliansa contra l'Àustria. Intrà ant la prima coalission contra la Fransa, ël Piemont a arsèiv pa j'agiut militar dont a l'avìa da manca. Batù da Napoleon e obligà a rend-se, con ël tratà 'd pas dël maj 1796 Vitòrio Medeo a dev lassé Nissa Marìtima e la Savòja a la Fransa e a dev duverté 'l Piemont a j'armade arvolussionarie.
A meuir a Moncalé ij 16 d'otóber dël 1796. A-j suced sò fieul Carl Emanuel IV.