Assedi 'd Bricheras dël 1594

Da Wikipedia.
Vos an lenga piemontèisa
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

Quand ël duca Carl Emanuel I ëd Savòja a l'ha pijà 'l podèj, a l'é ancaminà për ël Piemont n'época 'd guère con la Fransa. Dzoratut ij tentativ ëd pijé 'l Marchesà ëd Salusse e dë spantiesse an Provensa a son ëstàit pagà motobin car.

Dël 1592 n'armada guidà dal duca ëd Lesdiguières a l'é ruvà an Val Chison, an ocupand Perosa e fermand-se a Bricheras, anté che ij Fransèis a l'han torna construì la fortëssa s-ciapà 57 ani anans. Dòp ël faliment d'un prim tentativ d'assedi, ai 18 dë stèmber dël 1594 a l'é ruvà sota le muraje 'd Bricheras n'armada ducal ëd 10.000 tropié piemontèis, lombard, svìsser e spagneuj che a l'han cintà an assedi 'l pais difendù mach da 800 soldà fransèis, già stracà da la fam e da le maladìe; pròpi 'l duca a l'ha guidà l'assedi an preparand na batarìa fàita 'd 18 tòch.

A dispet ëd costa superiorità, ij fransèis a son difendusse coma 'd lion e l'han mantenù 'l pais për un mèis fin-a al 23 d'otóber, quand a son surtì da la fortëssa con l'onor ëd j'arm. Costa dura bataja, cantà da 'd poeta e selebrà 'dcò dal pitor Jan Kraeck, a l'é costà vàire vite tra ij sivij, a la mira che dòp l'assedi a-i ero mach pì 349 dzorvivù, con gran distrussion an tut ël pais, coma a l'han dine le crònache dël temp.