Richard Wagner

Da Wikipedia.
Vos an lenga piemontèisa
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.
Richard Wagner

Compositor.
Richard Wagner a l'era nassù a Lipsia ël 22 ëd magg dël 1813 e a l'é mòrt a Venessia ël 13 ëd fërvé dël 1883.

Fieul nùmer neuv ëd Carl Friedrich, a l'é restà orfanin ëd sò pare a ses mèis. La mare a l'é andàita a vive con ël comediògraf Ludwig Geyer e ij doi as son mariasse dël 1814. Pì tard, Richard a dëscurvrà che chiel-sì a l'era sò pare natural.

Dël 1836 a l'ha marià l'atris Christine Wilhelmine Plane (stranomà Minna) e ij doi a l'han tramudà a Riga, anté che chiel a l'é vnùit diretor dël teatro. Pì tard Wagner a l'é an-namorasse ëd Mathilde Wesendock.
Dël 1864 a l'ha ancaminà na relassion con Cosma von Bülow (fija natural dël mùsich Franz Liszt e fomna dël diretor d'orchestra Hans von Bülow). Da chila a l'ha avù le masnà Isolde, Eva e Siegfried, prima ëd mariela dël 1870.

Euvre prinsipaj[modìfica | modifiché la sorgiss]

  • Der Fliegende Holländer (L'olandèis volant) (1840-1841)
  • Tannhäuser (1842-1845)
  • Lohengrin (1845-1848)
  • Der Ring des Nibelungen (L'anel dël Nibelung), an quatr part:
    • Das Rheingold (L'òr dël Ren) (1851-1854)
    • Die Walküre (La Valchiria) (1851-1856)
    • Siegfried (1851-1871), òpera an tre at
    • Götterdämmerung (L'ambrunì dij dé) (1848-1874)
  • Tristan und Isolde (Tristan e Isòta) (1856-1859)
  • Die Meistersinger von Nürnberg (Ij mèistr cantor ëd Norimberga) (1845-1867)
  • Parsifal (1865-1882)