Rivolussion russa dël 1917

Da Wikipedia.
Vos an lenga piemontèisa
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.


Rivolussion russa dël 1917 a l'é n'espression ch'as deuvra për dì dla sequensa d'eveniment rivaje an Russia antra ël 1917 e ël 1922, quand la monarchìa a l'é drocà e la Russia a l'é a vnùa na repùblica sossialista.

Lë s-ciòp ëd la rivolussion[modìfica | modifiché la sorgiss]

Rivolussionari russ dont Trotsky e Voroshilov

Già dël 1905 an Russia a-i ero stàit dij movement arvolussionari ma l'armada imperial a l'avia sofocaje con la violensa an provocand un grand nùmer ëd mòrt. Dël 1917 l'Imperi dla Russia a l'era angagià ant la prima guèra mondial da banda dla tripla antèisa contra l'Almagna ma le còse a adasìo motobin mal e la Russia a l'avia avù pì che ses milion ëd mòrt. Ël govern dël Zar Nicòla II a l'avia përdù nen màch l'apògg dël pòpol ma ëdcò dla borzoasìa.

Parèj ël govern a dròca an fërvé dël 1917. Un neuv Govern Provisòri an prevalensa borzoà a ven nominà ma so votéj ëd continué la guèra a va contra la popolassion ch'a veul la fin dj combatiment. Ij Bolsevich con Lenin a na profito për pijé ël podèj con un colp dë stat. A comensa na guèra sivila antra ij Bolsevich e ij sò nemis che an realtà a son squasi tuti ij sò aversari politich: nobiltà, borzoasìa e democràtich. Divis e nen bon a organisesse, a saran batù al prinsipi dël 1920 an permëtend la consolidassion dël govern dj Bolsevich che a proclameran la fondassion dl'Union Soviética ai 30 dzèmber dël 1922.