Discussion ant sla Wikipedia:Criteri për nòm e topònim

I còpio ambelessì un tòch ëd le vàire discussion ch'a son già fasse ant sëj nòm e topònim. I jë buto nen tute përchè tant as trata d'elaboré na solussion finitiva ch'an ven-a a taj për tut, donca as trata pì che d'àotr d'un pàira d'esempi për focalisesse ant sla question. Për dròle ch'a sio, tute j'idèje a son le bin ëvnùe, peui i voteroma për rivé a publiché na polìtica ufissiala. S'a vë smija che a debio esse giontà dj'àotri esempi d'ant le discussion veje fé pura che campeje andrinta daspërvojàotri. --Bèrto 'd Sèra 16:43, 16 Gen 2007 (UTC)

Cerea. Iv dagh mach mia opinion, che peui na decision as pijërà tuti ansema. A l'é nen vreman n'eror nì Osta nì Aosta, mach che la prima forma a l'é pì genita, la sconda a l'é pì italianisà. A-i son vàire paròle che, bele ch'a l'abio soa forma piemontèisa original, a son soens sostituìe con d'àutre ch'an ven-o da fòra (gnun-e sorprèise, sòn a càpita an tute le lenghe, dzortut an rapòrt a l'anglèis). An tra cole ch'a arcoro pì 'd soens ambelessì a-i son: comun, Aosta, provincia, Germania. Scond mi, ant n'euvra 'me costa, a ventrìa dovresse la lenga pì genita ch'as peul e donca comun-a, Osta, provinsa, Almagna. A l'é vera che Ch'a costa lòn ch'a costa viva l'Aosta ma disoma che sossì a l'é nen për fòrsa na preuva 'd lengage soagnà. -- Borichèt

Mi i dirìa ch'a l'é giust ten-e la forma pì genita, ën butand na ridiression për coj ch'a san mach pì la forma italianisà (e në spiegon dla diferensa antra le doe). Un-a dle funsion ëd na wiki an na entità lenghìstica nen vàire spantià (ghigné pura nen :) për vàire ch'a fasa s-giaj a l'é lòn ch'a-i ven fòra da 'nt la neuva terminologìa ISO pì la terminologìa dla legislassion europenga) a l'é cola dë vardé la lenga e spantiene la forma pì giusta. Fin ch'as trata ëd variant genite locaj a l'han tute la midema dignità, ma quand as trata mach ëd fenòmeno ëd creolisassion a-i é gnun-a rason për ten-je. --Bèrto 'd Sèra 16:29, 16 Gen 2007 (UTC)

Mi i son dacòrd con voi. Ma alora i dovrio cambié tut le vos con i nom italianisà com Provincia 'd Turin, Lisandria, ecc... Mi i son pront a fé-lo se i devo. --Bertulot 21:59, 16 Gen 2007 (UTC)

J'utiss për fé le modìfiche dle categorìe n'aotomàtich a-i son. Na vira che is sernoma coma ciameje na vira për tute as peul lancesse l'ambaradan che a modìfica tant ël nòm dla categorìa sìngola che tute le pàgine ch'a l'ha andrinta. Da rusché a man a-i resto mach ij tìtoj dle pàgine d'artìcol, che coj-lì sì, a venta passess-je un për un. --Bèrto 'd Sèra 13:31, 17 Gen 2007 (UTC)

Da già che la discussion a l'era ëdcò an sla manera 'd buté ij tìtoj dle vos cand ch'a-i é 'n nòm, i preuvo a divide si doi problema e i na profito për smon-e mia opinion. -- Borichèt

Criteri general

Mi i son për na posission com cola ëd Borichèt: gnun-e forsadure. Quand i l'heu scrivù la pàgina ëd Giovan Giòrs Alion i l'heu butà ël sò nòm an piemontèis: ma chi a lo sërcherà mai con col nòm lì? -- Dragonòt

Moment, ciamé e sërché a soe doe ròbe diferente. Le forme mi i dirìa che a debio

sempe ess-je tute e tre, quand as peul avejne un-a local, un-a an koiné piemontèisa, un-a italian-a
sempe ess-je tute e doe, quand as peul avejne mach un-a an koiné piemontèisa e un-a italian-a
cola italian-a se i soma nen bon a trové na forma piemontèisa sigura

la question a l'é nen cola dë scancelé via un-a dle version, ma coma ciamé ël contenitor dël test, ch'a l'é për fòrsa ùnich. Na vira decidù lolì j'àotre forme a devo resté sempe acessibij, ma coma dle ridiression a l'artìcol fait e finì. Sëdnò is trovoma sempe a smon-se dël tràfich për la stra, che la gent as sa pa mai com a peul sërché na vos. A l'é pì che d'àotr na question dë standardisassion dij contenitor finaj, ma jë stra d'acess ël contnù mi i son për ten-je doèrte tute, col ch'a sia peui ël nòm dël contenitor final. --Bèrto 'd Sèra 19:12, 23 Gen 2007 (UTC)

Nòm ëd përson-e

Scond mi, ëd régola, a sarìa mej ciamé la gent con sò nòm anagràfich o ofissial, ma a venta tavòta consideré cas për cas col ch'a l'é 'l nòm pì conossù. Chèich esempi anté ch'a më smijërìa giust buté ël nòm piemontèis (o comsëssìa diferent d'l'ofissial):

Përsonage antich: (Giulio César, pitòst che Iulius Caesar).
Categorìe ëd përson-e dont a-i é la costuma ëd cambié nòm (prinsi, sant e via fòrt). A-i son dle situassion anté ch'as peul piemonteisé 'l nòm e ten-e ël cognòm original: Massimilian Kolbe a më smija mèj che Massimilian Còlbe.
Përsonage ch'a l'han un nòm diferent ant le vàire lenghe (Cristòfo Colomb a l'ha 'd nòm diferent an castilian, fransèis, italian, anglèis).
Përsonage ch'a l'han arseivù un nòm da la gent piemontèisa, bele che an d'àutre lenghe a manten-o sò nòm offisial (Pero Mica, Baron Litron, Don Bòsch).
Scritor o artista conossù con d'àutri nòm o stranòm (Dante Alighieri, Pinin Pacòt, Alberto Moravia).
Nòm o stranòm ëd bataja (për esempi vàire polìtich valdostan, bele s'a l'han arseivù un nòm italian, as firmo soens con ël nòm fransèis: Sévérin Caveri, Robert Louvin, l'atual senator dla Val d'Osta Charles Perrin,...).

Donca mi i scrivrìa Sergio Chiamparino, Giorgio Napolitano, Giovanni Agnelli, Giuseppe Peano (a l'é bel fé ch'ij sò amis e student a lo ciamèisso Pean, ma belavans a l'é conossù 'me Peano); ma : Fransesch Faà ëd Brun, Napoleon Bonaparte (e pà Napoléon Buonaparte). -- Borichèt

Ën mostrand-me le piassòle dij canon ëd Napoleon da 'nt le part ëd Casabërgon (ò Casalborgon, a la turinèisa) ij mè a lo disìo Napoleon Bon-apart. I sai nen s'a peula fé test (e gnanca se ste piassòle a restèisso peui da bon fije ëd Napoleon). --Bèrto 'd Sèra 19:12, 23 Gen 2007 (UTC)

Ciao, i l'hai fait un cit esperiment con ël material ëd Vitòrio Alfé, për vëdde lòn ch'a peul avnìe fòra. Mi i resto convint ch'a sia miraco giust ciamé n'italian n'aotor dël dì d'ancheuj (che soèns al sa gnanca pì chiel che cognòm ch'a l'abia an piemontèis) se l'aotor midem a l'é nen contra. A sognesse d'amblé ij cognòm piemontèis nojàotri, i-i andoma mach a brus dë fesse dle figure da cicolaté mai pì finìe. Però ij nòm stòrich dla literatura e dla stòria piemontèisa a më smija darmagi buteje n'italian. Dzortut cand a son ëd gent ch'a l'era pa gnanca bon-a a parlé l'italian. A buté n'italian ëdcò le ròbe ëd mila agn fa a smija sempe che l'italian a-i fussa già, e as confermo le mila bale dl'educassion fassista. La creassion dl'Italia (e dl'italian) a l'é staita un process (soèns colonial e motobin violent), nen n'arconossiment ëd në stat ëd fat eterno, com a vorìo feje chërde a la gent Rè, Duce e Magistre dla Piuma Rossa. A më smija che n'enciclopedìa a la dovrìa adoté ëdcò dij criteri formaj ch'a rifleto ij dat che a pùblica (e prima ò peui an tocrà parlé dij mòrt ëd Piassa Statuto, dël bombardament ëd Genoa, dlë sterminio dj'ufissiaj nàpoli a Fenestrele e dla Lege Pica), për nen sconfonde la gent. Peui ciamé Umberto Eco con un nòm an piemontèis mach përchè a l'ha dovrà la paròla geniss ant sò Péndol ëd Focò... a më smijerìa na gran folarada, lolì sensa gnun dubi. Ël mojen a l'é chiel ël messagi, com a disìa Marshall McLuhan :) --Bèrto 'd Sèra 15:27, 19 Gen 2007 (UTC)

Nòm ëd leu

A-i son dij pòst o dle nassion ch'a l'han un nòm piemontèis tradissional (Fransa, Svessia,...), d'àutri dont a-i é na forma piemontèisa ch'a son-a bin natural e sclinta (Ucrain-a, Letònia,...), d'àutri dont la forma piemontèisa a l'é acetàbil e a basta feje l'orija (Aserbaigian,...).
An d'àutre situassion mi i sarìa pitòst për ten-e ël nòm anternassional: ël tentativ ëd trové na forma piemontèisa për Haiti, Bahamas, Seychelles,... (e 'd vàire sità ant ij test dj'articoj, për esempi Kingston) a l'é bin coragios ma l'arzultà am son-a franch artifissial. -- Borichèt

I son d'acordi ëdcò ambelessì: gnun-e forsdure. Pijoma la pàgina Casachistan: a më smija che a l'abia pòch sens avèjlo piemontesissà: fin-a a pòchi agn fa a l'era mai sentisse parlé dël Kazakistan. A l'é vera che an italian as treuva it:Cazachistan, ma a l'é mach na rediression a it:Kazakistan. -- Dragonòt

É, sòn a më smija 'cò a mi. Mia veja pàgina Chijv a sarìa mej butela coma Kijv. Dita e faita. --Bèrto 'd Sèra 19:22, 23 Gen 2007 (UTC)

Mi sòn nen d'acordi, anvece, parché am smija gist piemontesisé la grafìa. Sgònd mi, bsògna modifiché ij nòm dij pais e al capitali dal mònd, ma anca al sità mech Amborgh, Nanchin... che sòn italianisaji. Ij giornaj an stan bitanda in sach ad paròli inglèisi ant l'Italian, almen ant al Piemontèis (mech al Fransèis) bitomli nen! Sierra Leone peu dventé Sèra Liòn ch'a veu dì la stessa còsa... Ant in mè artico j'ho bità par Freetown "Sità Lìbera", j'ho esagerà, ma Seissel l'è mej che Seychelles anca parchè an Piemontèis j'è nen al son "sc"! Stevo 22:55, 30 Gen 2007 (UTC)

I son d'acordi con Stevo. Scond mi i dovoma utilissé la grafìa piemontèisa, ëdcò përchè 1) tant nòm, como Casachistan, son scrit pa con caràter latin, e alora, già che noi i traschivoma, trascrivoma an piemontèis, o scrivoma Қазақстан; ma i chërdo ch'a l'ha nen tant sens. 2) Se a son nen scrit an piemontèis noi i perdoma, quàich vira, la pronunsia. I chërdo che la pronunsia a l'é pì amportant che la grafìa. Se un scriv Topeka, un lese Topeca, ma la pronunsia giusta a l'é Topica. Sto-sì a l'é un nòm indian, che ij Anglèis han scrit Topeka përché an Anglèis as lese Topica, ma an Piemontèis no. E scond mi as dev scivé Topica e rispeté la pronunsia. --Bertulot 11:20, 17 Giu 2007 (UTC)

Forme dobie

A ma smija ca costi sì a sio dij bon-i criteri për i nom dij leu e dle person-e. Però se i l'oma pì ëd na variant d'un nòm dna sità o d'un pais (n'esempi fait da Bertulot: "Svissra" o "Svissera"?), a ven dificil a dì qual ca dovria ese ël tìtol dla vos prinsipala, e quali ca dovrio ese i tìtol dle rediresson. --Duvilar • Ciaciarade 10:59, 18 Gen 2007 (UTC)

É, sossì a l'é un problema. Da na banda a ven veuja dë fé che dì: Tnisoma bon-a cola turinèisa, e për le variant locaj i-j foma na ridiression, ën butand lë spiegon che sto nòm a l'ha pì ëd na forma, e che ambelessì a lo dijo parèj, ambelelà - parej. Mach darmagi che sòn con ël but dle pari dignità për tute le variant locaj a resta nen vàire parent. Belavans am da che d'àotre solussion i n'avroma nen vàire. Ël sagrin pì brut a l'é che ëdcò ant ij vocabolari publicà che i podoma feje arferiment a l'é nen ch'a-i sia sta gran mòle ëd topònim, anco' grassia ch'a-i sio ij nòm dle borgà piemontèise... Am da che pì che un compromess i podroma pa fé... (për piasì, për arsponde a sta mia opinion-sì, vardé ambelessì sota ël branch ëd discussion Piemontèis local e piemontèis koiné). Për piasì, ambelessì parloma mach ëd forme dobie dla koiné, nen quand un-a dle doe a l'é local, ma quand che ël Gribàud a j'arpòrta tute e doe coma equivalente. --Bèrto 'd Sèra 20:47, 21 Gen 2007 (UTC)

Piemontèis local e piemontèis koiné

Për lòn ch'a rësguarda la toponomàstica mi i sarìa a pro dla varianta local. A l'é vèj, tùit i soma che, pr'esempi, Pontsòn a sarìa Ponson, Brén a sarìa Brun e Casà a sarìa Casal; ma Slonghè a sarij-lo Slonghel? o Slonghel a sarìa mach n'italianisassion (Slonghè=Solonghello)? Peui, a vantagi dla varianta local a-i é, a mè avis, un pont ch'i podoma nen lassé da banda: l'acetassion da part ëd la gent dël pòst. Se 'n casalèis ch'a l'ha sèmper dit "Casà" un di as trovèissa an sij tilet ëstradaj "Casal", a sarìa assè probàbil ch'a acusërìa 'd "colonialism turinèis" chi ch'a la butà si tilet. An pì, sicoma che bele mach l'usagi dla grafìa stòrica (ben ch'a goerna an tut e për tut la prononsia local) a pròvoca soens na reassion midema, sercoma anlora d'andé nen a serchesse d'àutre gran-e. Për finì i veuj porté n'esempi 'd Vërsèj. A l'han butà 'd tilet torìstich con ëd topònim ëstòrich an piemontèis d quàich contrà, mach che a l'han vorsù "koinesiseje", con l'arzultà ch'a l'han fàit ëstòrze 'l nas a tanti vërslèis ch'a l'han nen capì 'l significà 'd cola operassion. Sergi Garuss

Mi, a më smija ch'a-i sio doi problema: un ch'a dovrìa esse bel fé arzòlve, l'àutr pì complicà. Da na banda a-i son coj nòm che a l'han vàire forme sinònime ma sensa ch'a-i na sia un-a pì genita. Ant ës cas sì chi ch'a fa la vos a peul serne un-a e buté j'àutre 'me anformassion ant la vos. Esempi: Svìssera / Svissra. Ël problema pì anteressant a l'é col dle variante locaj. A më smijërìa un travaj nen tant bin fàit d'avèj ël tìtol ant na parlada e la vos ant n'àutra, però i capisso l'obiession ëd Sergi Garuss dzortut përchè bele che ël piemontèis a sia na lenga unitaria a l'é giust valorisé ëdcò le parlade locaj. Antlora na possibilità a podrìa esse costa: për le vos dij leu, deje la precedensa al dialet dël pòst 'dnans a j'àutre parlade. N'esempi pràtich: adess la vos Ivrèja a l'é an koiné turinèisa (con l'anformassion dël nòm canavzan ant l'artìcol). Chi ch'a l'é bon, a l'é anvità a buté la vos an canavzan e a tramudela sota ël nòm neuv (an lassand ant la vos l'anformassion ans ël nòm an koiné); e nen mach pr'ij leu, ma ëdcò për le vos a gran anteresse local: për esempi, ël salam ëd turgia. Ma fin-a che la vos a l'é an turinèis a më smijërìa un pòch dròlo ëd butene ël tìtol ant n'àutra parlada. -- Borichèt

Se për i leu i dessidèisso che la variant prinsipal a l'é cola antërnassional (Kazakistan) e nen cola piemontesissà (Casachistan), alora për i topònim locaj i dovrerìa l'istessa régola: la variant prinsipal a dovrìa esse cola dla koiné e la variant local a dovrìa mach esse na pàgina ëd rediression. Fòra dij cas ëd nòm e topònim i son ambatume an cas an dova pì che tiré le buschëtte ... : për esempi, për l'Aghia Real, còsa dovré? Aghia o Òja o Àquila? I l'heu sërnù "Aghia" përchè "Àquila" a l'era trop italian e "Òja" i l'avìa mai sentilo, ma a l'é stàit pròpi com tiré le buschëtte. -- Dragonòt

I chërdo che a sarà dura rivé a na forma dë standardisassion dij contnù coma variant. Na pàgina a l'ha peul avej mila aotor diferent, a tuti coj ch'a-i passo ansima a peulo fé dle modìfiche... La pì gran part dj'utent (për mè cont) a la savrà pa gnanca mai ch'a-i sio tute ste question ëd polìtiche nòstre. Ël goèrn dij titòj i podoma avejlo (che a tramudé na ròba a son sempe mach j'aministrator), però se is butèisso a controlé la coerensa dle parlà ant ël test i podrìo sparesse. Già adess, che i l'oma pen-a 3.000 artìcoj. Col temp as podrìa sërché dë rivé almanch a na catalogassion ëd cole pàgine che a l'han andrinta na verson local pitòst che n'àotra, col mecanism djë stamp (coma is provoma già a fé con astesan e monfrin). Però a l'é un travajon, e mi im senterìa nen dë dive che i son a bon a decide che version ch'a sia cola ch'im treuvo dadnans a j'euj. A ventrìa che le comun-e locaj (col temp) as dèisso deuit a ste facende daspërlor. Donca miraco a sarìa bel creé dle pàgine ëd socialisassion për j'utent monfrin, astesan e via fòrt, an manera ch'a peulo trovesse, parlesse e smon-ne lor soe idèje ëd coma fé con sta facenda. --Bèrto 'd Sèra 19:12, 23 Gen 2007 (UTC)

Parché bsògna tramudé ticc j'artico an tirinèis? A l'è nen vèir ch'a l'è la koiné parché an bòn-a part dal Piemont as parla diversament, la gramàtica, ij verb, darcò ij pluraj i sòn diferent! Quand o-j è na vos an monfrin, an astesan ò an bielèis, anvece ad fèla tita neuva an tirinèis as an peusso fé doi parti: jin-a, la prima, an dialèt original, l'àutra an koiné. Chi ch'a l'è d'acòrdi? Stevo 23:25, 11 Fër 2007 (UTC)

Varda Stevo, la question a l'é mach na question ëd pràtica: visadì Vàire fòrse ch'i l'oma. Mi për mi ant j'artìcoj normaj i lassërìa che tuti a scrivo com a veulo, sensa pa ste lì a buté dle cioènde daspërtut, che dadsà a l'é Monfrà e dadlà a l'é Canavsan. Tant mi i scriv coma ch'i scrivo (ij mè a son dël Colombé, tacà a Casabërgon), e për tant che un am buta dle cioènde mi pì che da Colombé i scrivo nen, che i son nen bon. A la fin dle fin ant ël mond a l'é pro sempe fasse parej, la gent a la girava daspërtut, tuti a parlavo a soa manera e tuti as capìo, almanch antra piemontèis. Ma për ij nòm nò, mi i sarìa dl'idèja dë deje la preferensa a ij nòm locaj, e nen a la version turinèisa. L'istess as podrìa fesse për chèich pàgina ant sle costume locaj. Però PMC (për mè cont) se i butoma Ambelessì as peul ëscriv-se mach an... ansima a na pàgina, l'ùnich arzultà che is ëmnoma a ca a l'é che ambelelì ansima a-i ëscriv pì gnun. Ël turinèis tante possibilità da dzorvive a 'n n'ha nen, ch'a-i é pa bele pì gnun ch'a lo parla. Lassoma che la neuva koiné a la nassa daspërchila, coma natura a la veul. Cole manere dë dì e dë fé ch'a saran pì spantià a pijeran ël dzora e cola-lì a sarà la koiné neuva, cola dël piemontèis dël sécol ch'a fa XXI --Bèrto 'd Sèra 06:34, 13 Fër 2007 (UTC)

Mi i la vogh parèj: an minca lenga la Wikipedia a l'è nen un travaj indivudual ma na collaborassion e a ventarìa che an scrivend le pàgine i fèisso atension a nen fé a gara a chi ch'a scriv ëd pì ant la lenga dël sò paisòt. Ël tilèt "sì as parla an astesan, monfrin o lòn ch'a l'é" a dev nen esse un drapò ëd conquista për acaparesse n'argoment tanme ch'a fasìo ij colòn american ant ël Far West. Se as parla d'argoment locaj i son ël prim a pensé ch'a sia giust dé precedensa a la parlada dël pòst, ma se l'argoment a l'é pì general a sarìa pì cortèis dovré un lengagi ch'a sia utilisàbil da tuti coj ch'a vorèisso continué a scrive. I treuv na frisa dròl che ambelessì noi quat gat i desidoma ëd fé nasse na neuva koiné, quand ch'a-i na j'è degià un-a bele pronta. Ant ël palass ëd mia nòna a vivìo davsin na famija ëd Carmagnòla, un-a canavsan-a, un-a dël Mondvì, un-a astesan-a e un-a ëd Vërsèj e, sensa avèjla studià ans ij lìber, as parlavo bin ant na lenga comun-a sìmil a la normal koiné ch'as mostra normalment (e ch'a l'é nen mach ël turinèis, che për lòn ch'i na sai mi ch'i stagh a Turin, a esist gnanca pì). Dësnò a l'ha rason chi ch'a dis ch'ël piemontèis a l'é nen na lenga ma n'ansema ëd dialet bon mach a parlé ëd coma a dovrava bin la sapa barba Vigin. Cerea a tùit --Lissander 00:11, 14 Fër 2007 (UTC)

Brav, Lissander! Paròle sante! --Gian- 00:24, 14 Fër 2007 (UTC)

A l'é pa question dë fé dle gare, a l'é mach question dë capì che se un a-i ten a parlé com a mangia ò che a treuva sò spassi ambelessì, ò ch'a ciama dë fesse na neuva wiki daspërchiel. As trata peui mach ëd democrassìa. A mi che un a scriva n'astesan ò an monfrin ò an turinèis am da gnun fastudi. E se a cheidun a-j da fastudi coma i scrivo mi... facende soe :) Ant sla question dla scritura colaborativa i son d'acòrdi, esse ermétich "a pòsta" a l'é mach dësdeuit. Se un a dòvra na paròla dròla ò squasi dësmentià a venta ch'a deurba n'artìcol ant sla session ëd filologìa për spieghela, nopà che travajé col prinsipi che mi daspërmì im capisso, e j'àotri fa ch'a 'n n'abio. Mi i chërdo nen che dovré la koiné stòrica për fòrsa a sia na bon-a idèja. Quand as progetava tut (n'ann fa) a në smijava 'cò a nojàotri che a fussa giust fé mila régole e regolëtte. Passaje n'ann la gent a l'é tuta neuva e i soma torna antramentr ch'i në parloma :) Però le fòrse për organisé dle comission ëd viragi antra version diferente i j'avìo e j'oma nen, anlora coma ancheuj. E pì ch'a-i riva ëd gent, pì che a-i saran dle deviassion da 'nt lòn che bon deuit dij Brandé a ciama koiné stòrica. Còs fé? Mandé via la gent? A la fin la wiki a l'é sempe na wiki, la gent ò ch'it la bare fòra, ò ch'a la scriv com a la veul chila :)

Precisassion: i soma nen quatr gat, gnanca ant ël nùmer, che i soma antra ses ò sèt :) Comsëssìa, na koiné scrita modificà (speroma nen an manera radical) ch'a sortèissa fòra d'ambelessì a l'avrìa motobin pì 'd valor che nen tut lòn ch'a l'é staje anans ëd chila. Për na question motobin sempia: as traterìa nen ëd la vision ëd dontre inteletoaj isolà (com a l'é stait fin a adess), ma dël prim cas d'un dovré pràtich dla lenga scrita an forma spantià e adatà a ij mojen ëd comunicassion dël sécol ch'a fa XXI. Vojàotri miraco i-i pensi nen, ma i soma d'apress a scrive ël test pì spantià e lesù an tuta la stòria dla lenga piemontèisa (për carità, mach për na question ëd mojen ëd distribussion, ma antant a l'é parej franch tutun). Na vira a-i saran pro staje dij test e dle publicassion fin-a pì spantià, ma lë vnì i lo foma ambelessì, coma potensial d'anfluensa orisontal (quantitativa) ant sla forma scrita. Donca, pijomse la responsabilità ch'a në ven. La pì àota probabilità ëd prim contat con la forma scrita dla lenga na masnà a 'l l'ha ambelessì. Quatr gat ò no, la responsabilità i 'l l'oma franch l'istess :)
Peui, i stoma scrivend n'enciclopedìa, nen doj sonèt ò na poesìa (con tut ël rispèt për chi a l'ha falo, a lo fa e a lo farà). I parloma ëd técnica, dë siensa, ëd polìtica, ëd menzin-a, ëd geografìa, e ëd tut lòn ch'a-i riva për ël mond. Che i l'abio (e i l'avroma) dëbzògn ëd ròbe che a Brè e a ij Brandé a-j servìo nen, am ësmija pen-a natural. Ch'an piasa ò ch'an piasa nen, noi la koiné neuva i soma GIÀ d'apress a sognessla, mach con lòn ch'i soma ambelessì a travajé. E ëdcò mach con lòn che i soma ambelessì a parlene.
E peui sì, ël piemontèis (lombard, italian, anglèis e miraco fin-a Klingon) a l'é "mach n'ansema ëd dialèt". Col ch'a parla Stevo i lo stoma schedand ant ël proget OmegaWiki coma PMS-MFR (piemontèis monfrìn). E chërdime, ël monfrìn a l'é òr, se i-j pense a le beghe ch'a-i seurto fòra për capì se 'l valsesian a debia esse PMS-VLS ò pura LMO-VLS. Le lenghe e la gent a conòsso nen confin. As fondo un-a andrinta a l'àotra, coma ij teritòri. A l'é mach la polìtica che soèns a l'ha da manca ëd "patriòta", e donca as fa sò drapò tribaj. Ma ambelessì i dovrìo avej n'ategiament nen polìtich, ma pitòst sientìfich. Donca giust a l'é pensé tant a rapresenté tuta la varietà dij son e dj'espression genite dël piemontèis, che cerché un sistema për capisse tuti. Tuti a l'han rason, a soa manera. Anlora provoma a trové na quadra sensa rusé :) Nen che ambelessì a sia grama... i savèisse mach lòn ch'an riva adòss ant la comission për le lenghe dël WMF quand as taco antra nassionalista rumen e transdnistrian... nojàotri ambelessì i l'oma mach dle precisassion da fé, ma mersì a Nòsgnor pa gnun-a rusa :) --Bèrto 'd Sèra 06:43, 14 Fër 2007 (UTC)

Sòn tornà. J'heu vardà al novità e o-j'è stacia na "guèra" ansima la koiné e al varianti. Mi a vodrìa fé anrabié gnun! Adess j'heu pòch temp par scrivi ans la Wiki e seu nen sù ch'l'è capità... cmesissëja (comunque) prest a scrivrò na cita gramàtica monfrin-a ad Quatòrdi e scrivrò al mè rasòn. Stevo 20:59, 7 Mar 2007 (UTC)

Coression dij test nen an koiné

Parlé com as mangia a va bin, a basta mach che (cola ch'a sia la variant ch'as dòvra) a-i sia na régola ciàira. Mi i dirìa che ën essend che i l'oma dj'astesan e dij monfrin motobin ativ ant la wiki a sarìa ëdcò ora che a scrivèisso dj'arferiment a na gramàtica për la coression dij test an astesan e monfrin. Com as ëscriv an koiné i lo soma bele tuti, e a-i son ëdcò dij cors pitòst spantià ant sël teritòri, ma për un ëd Biela andviné la grafìa ëd Quatòrdi (se a sa nen ch'a l'é na grafìa për sò cont) a resta motobin malfé. Mi i resto a favor dla presensa ëd tute le variant locaj, ma iv ciamërìa a tuti dë buté sempe jë stamp che a marco che a peulo ess-ie dle deviassion da 'nt la koiné e d'anandieve a scrive dle pàgine ant na categorìa Categorìa:Lenga piemontèisa, andova che i spieghe com ës ëscriv an monfrin e n'astesan e i bute dj'arferiment bibliogràfich (dissionari, gramàtiche, etc) për chi a veul amprende a scrive parej (ò miraco a veul mach esse bon a corege lòn che i scrive sensa arfelo an koiné). Le diferense a son nen enòrmi, a basta mach spiegheje. Tra l'àotr PMC (për mè cont) as trata d'un travaj motobin vajant për la coltura piemontèisa tuta, che nen vàire 'd soèns a l'ha falo. --Bèrto 'd Sèra 06:13, 19 Fër 2007 (UTC)

Ancor n'àutra situassion

I son ancorzume ch'a-i é ancor n'àutra situassion ch'a rësguarda ij nòm dij leu. A-i son dij pòst ch'a l'han nen un nòm piemontèis ma dont ël nòm ant la lenga local a l'é nen ël nòm ofissial (për esempi përchè la lenga local a l'é nen na lenga governativa). Ant ës cas-sì a më smijërìa mej dé precedensa a la lenga local. J'esempi i j'oma bele davzin: le comun-e dla Val d'Osta a l'han tute ël nòm ofissial an fransèis, nen an franch-provensal e (gavà për Osta, Cas-cion e Pont San Martin) i penso nen ch'a-i sio dle denominassion piemontèise. A l'é për lòn ch'i l'hai tramudà Donnas a Donas. S'i seve d'acòrd i tramudrai ëdcò j'àutre, dësnò Donas a tornërà a esse Donnas. -- Borichèt

D'acòrd. Con j'avsin quand un a l'é an dubi la ròba pì bela am ësmija cola dë dovré ël nòm nativ, che as peul controlesse ansima a frp.wikipedia.org. Basta sempe lassé na ridiression da 'nt la forma goernativa (ITA ò FRA ch'a la sia). --Bèrto 'd Sèra 01:00, 22 Fër 2007 (UTC)

Mach n'osservassion: an beicand an sla Wikipedia arpitan-a i l'hai trovà costi nòm-sì: http://frp.wikipedia.org/wiki/Lista_des_comenes_du_V%C3%A2l_d%E2%80%99Ao%C3%BBta për ij pais dla Val d'Osta: mach për fé doi esempi Hone a l'é nen One, Arnad a l'é nen Arnà. Coma ch'as fa alora a decide ij nòm giust, a sarìa nen pì pràtich buté ël nòm uffisial e scrive (Arnad o Arnà an lenga franch-provensal)? Lissander

Mi i l'hai dovrà ij nòm arportà ant ël lìber ëd test Patois à petits pas, ch'a l'é dovrà ant le scòle. I chërdo che 'l problema a sia che la variant valdostan-a dël franch provensal a l'ha dle diferense con cola dovrà ant la wikipedia. I s-ciàiro da la lista ch'it l'has smonù ancor d'àutri nòm diferent da coj ch'i conòsso. An efet buté la denominassion ofissial an fransèis a sarìa la solussion pì còmoda; d'àutra part la valorisassion dle lenghe locaj a l'é 'dcò amportanta. Foma parèj: për ël moment i chito lì 'd fé ij tramud; spetoma che 'dcò j'àutri a diso lòn ch'a l'han pì a cheur, peui ij butroma tute le vos ant la midema forma. -- Borichèt

Ah, vaire sagrin! La stessa situassion a-i sarìa cò con le comun-e dla Liguria (Albenga o Arbenga?) o cole dla Lombardìa (lombard ossidental o oriental??). A më smìa ch'a-i sìo mach tre possibilità, con dj'aspet positiv e negativ:
1) piemontesisassion sarvaja --> positiv: pì orgheuj piemontèis; negativ: chèich nòm dròl (vardoma Taiuan), difficìl che a cheicun a-j ven-a an ment ëd digité col nòm
2) version local (pròpi cola dël paisòt) --> positiv: as rispeta ël prinsipi dla valorisassion dla cultura local; negativ: a-i son pì grafìe e pì version dël nòm
3) version uffisial --> positiv: a l'é pì facil trové ën nòm e bin o mal j'abitant col nòm a lo conòsso; negativ: a ten nen cont dla parlada local.

As podrìa ëdcò ciameje a j'arpitan midem, se un a l'ha piasì ch'a-j pòrto rispet a chiel, prima ròba a venta che chiel midem a l'abia dël bon deuit për j'àotri, am ësmija :) Se i veule i vom a ciameje mi. I chërdo che a sia ëdcò sò anteresse rivé a spande ij nòm nativ pitòst che ij viragi an fransèis. E peui a sarìa na prima relassion ufissial con j'avsin për gestì le question ëd toponimìa, che a podrìa andé anans con j'àotre wiki che j'oma d'anviron an manera che is buto a parlesse antra avsin e miraco che un dì ò l'àutr i rivo a pronté na carta dij topònim nativ europengh, che tant la gran-a a l'é la midema për tute j'edission dël mond. La question ch'a sia belfé ò malfé trové a conta nen, ij nòm as buto sempe tuti, a l'é mach question dë decide col ch'a-j resta la scheda e coj che as dòvro da ridiression a la pàgina giusta. Për capisse, deje 'n colp a Vittorio Alfieri e vardé lòn ch'a-i riva. Midem PMC as peul/dev fesse con tuti ij nòm ch'a-i sio an forma con pì 'd variante, ma comsëssìa un ch'a resta da titolar a venta sempe sern-lo. Col? --Bèrto 'd Sèra 13:26, 23 Fër 2007 (UTC)

An efet ambelessì ël problema a l'é complicà dal fàit che, a diferensa dal piemontèis, al di d'ancheuj na koiné franch-provensal a-i é miraco nen, ëdcò përchè la stòria (e belavans le guère) a l'han marcà dle frontere antrames la gent. Pitòst la lenga a l'é fàita ëd vàire patois; si, an mancansa d'un nòm piemontèis, i butoma ël nòm dël tìtol an lenga local (e mi i sarìa pro ëd costa opinion) a ven tutun diferent da col dovrà da la wikipedia arpitan-a. -- Borichèt

Acentassion

I tramudo ambelessì na discussion local (vardé Cavorèt) che am ësmija ch'a l'abia arlevansa për avnì "Deuit". Adess i l'hai pa ël temp ch'a-i va për fé na strutura daspërchila, ma i chërdo che sò pòst a sia nen ambelessì. Sò pòst a sarà col dë deurbe la discussion ant sëj "Deuit ëd grafìa e coression ortogràfica". Donca im treuvo ëdcò a dovej organisé la Crija an manera dë ten-e ij deuit ordinà për famija. Dman im buto a penseje dzora. Comsëssìa, passoma a la question.--Bèrto 'd Sèra 08:09, 24 Fër 2007 (UTC)

Cavoret as scriv sensa acsan përché a-i é nen bisògn ëd scrivelo quand a l'é an sl'ùltima vocal.--Bertulot

Disoma ch'a l'é sempe parèj ma nen ant ël cas dla È, andova a l'é opsional ëscrivlo. Però contand che la diferensa fonética antra È e É a l'é 'd cole ch'a pèiso, mi i sarìa dl'idèja dë scrivlo ant ij nòm. Dzortut përchè nòm e topònim ch'i dovroma ambelessì tante vire miraco a son già stait dësmentià da la pì part ëd la gent, ò pura fòra dal borgh dont a rivo gnun a l'ha bele che mai savuje. Donca buteje a resta n'agiut concret a l'aprendiment për chi ch'a les un termo neuv. Sòn (as capiss) a val mach për la È, che tuti j'àotri acent as ëscrivo nen (gavà la Ò, s'a-i fussa, përchè la Ò a l'é nen n'acent ma na litra daspërchila). Dariera precisassion: Acent a l'é col ch'as ëscriv ant sna litra, Acsan a l'é lòn ch'as sent ant la vos dla gent. --Bèrto 'd Sèra 08:09, 24 Fër 2007 (UTC)