Gioana d'Arch
 |
Vos an lenga piemontèisa |
| Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì. |
|
Santa Gioana d'Arch o La Pulcelle d'Orléans (an fransèis Jeanne d'Arc), nassùa ai 30 ëd magg dël 1431, a l'é n'eroin-a nassional ëd la Fransa. A l'é ëdcò na santa dla Gesia Catòlica. A l'era na fija nassùa ant l'est ëd la Fransa, ch'a disìa che Nosgnor a la giutava. A l'ha portà j'armà fransèise a vagné vàire bataje ant la guèra dij 100 agn e a l'ha giutà Carl VII ëd Fransa a esse ancoronà re. Pijà përzonera dai Borgond, alià dj'anglèis, a l'é stàita condanà com erética e brusà com masca quand a l'avìa 19 agn. 24 agn apress, ël papa Calist III a l'ha arconossula nossenta e a l'ha proclamala màrtir. A l'é peui stàita beatificà dël 1909 e canonisà dël 1920. Gioana d'Arch a l'é na figura amportanta dla siviltà ossidental. Scritor avosà com William Shakespeare, Mark Twain e Voltaire a l'han scrivù dzor chila. A son ëdcò stàit fàit vàire film dzor Gioana d'Arch. |
