Grop
Un grop a l'é na técnica për gropé o modifiché na còrda, un fil, o na binda për ten-e unì dj'oget, fissé un càrich, o creé na ligadura sicura. Ij grop a son fondamentaj ant la navigassion, l'alpinism, la pësca, la medzin-a, e la vita quotidian-a. Soa eficiensa a dipend da la geometrìa dël grop e da la resistensa dël material.
Stòria
[modìfica | modifiché la sorgiss]Ij prim grop a armonto a la preistòria, con d'esempi trovà an sit ëd 15.000 agn fa. J'Egissi a dovravo grop complicà për le soe costrussion navaj e për le decorassion. Ant ël Medi Ev, ij marinar piemontèis dël Lagh Magior a l'han dësvlupà técniche avansà për le vele. Ël lìber The Ashley Book of Knots (1944) dël Clifford Ashley a l'é stàit ël prim catàlogh sistemàtich ëd pì che 3.800 grop.
Tipo ëd grop
[modìfica | modifiché la sorgiss]- Grop dël pè (reef knot): Për gionze doe còrde ëd midem dimension.
- Grop d'ancoragi' (bowline): Crea na liassa fissa, dovrà për salvé përson-e.
- Grop ëd scarpa (shoelace knot): Sempi e ch'as dësfa a tiré.
- Grop ëd pëscador (fisherman's knot): Për gropé lamoninie fin-e.
- Grop ëd tessidor (weaver's knot): Për gionze fil ëd tessitura.
- Grop piemontèis: Variant local për gropé le vigne ai fij d'assel.
Aplicassion
[modìfica | modifiché la sorgiss]- Marin-a: Fissé àncore, rèj, e vele.
- Alpinism: Sicurëssa ant l'arpionage o disèisa.
- Medzin-a: Grop chirùrgich për suture e ligadure.
- Agricoltura: Gropé piante (es. tomàtiche o vigne) e fërmé balòt ëd fen.
- Art: Macramé e sculture ëd còrde.
Grop ant la cultura piemontèisa
[modìfica | modifiché la sorgiss]Ant ël Piemont, ij grop a l'han n'amportansa pràtica e simbòlica. Ant le vigne dle Langhe, ij viticultor a deuvro ël "grop ëd barba" (nòm local për ël grop dël pè) për lighé ij branch a j'apògg. Ant ël Canavèis, ij cassador a tramando grop segret për tende le tràpole.
Ant ël folklore, ij grop a son ëstàit dovrà për scongiur: le masche ëd la Val Susa a fasìo grop ëd fil për "bloché" la malasort.